Υπάρχει ένα περίπτερο στην Ερμούπολη, αυτό που βρίσκεται στην δεξιά γωνία, όπως ερχόμαστε από την παραλία προς το Δημαρχιακό Μέγαρο. Αυτό το περίπτερο είναι ένα ίσως από τα τελευταία δείγματα του είδους αυτού που έχει επιβιώσει σε ολόκληρο τον κόσμο.
Εκτός από την μνημειακή άξια που έχει αυτό το σπάνιο «κιόσκι», το συνοδεύουν και κάποιοι μύθοι και ιστορίες. Που δεν είναι όμως μύθοι και ιστορίες, αλλά … αλήθειες που ισχύουν.
...και σήμερα σε αυτό το άρθρο θα σας τα αποκαλύψουμε όλα. Ας ξεκινήσουμε όμως με λίγη ιστορία. Η μελέτη της ιστορίας και τα διδάγματα της πάντα μας οδηγούν σε ασφαλέστερες ερμηνείες και σίγουρα απόλυτα κατανοητά συμπεράσματα.
ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΠΩΣ τα περίπτερα είναι μία Ελληνική Αρχαιοελληνική πρωτοτυπία;
Λοιπόν τα περίπτερα είναι μια από τις πιο ΕΞΥΠΝΕΣ Ελληνικές ιδέες που εφηύρε το μυαλό κάποιων Ελλήνων αλλοτινών τότε εποχών, όπου οι Έλληνες σκέφτονταν με καθάριο, αγνό και πατριωτικό πνεύμα και έπρατταν με την καρδιά, το μυαλό και τον μόχθο.
Τα περίπτερα λοιπόν είναι μια Ελληνική πρωτοτυπία που στηρίζεται σε μια Αρχαιοελληνική ιδέα.
Έχετε προσέξει ποτέ πως οι τουρίστες σταματούν και φωτογραφίζουν τα Ελληνικά περίπτερα; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί; Απλά γιατί Τα περίπτερα είναι Ελληνική ιδιαιτερότητα και πρωτοτυπία και έτσι όπως υπάρχει στην Ελλάδα δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο.
Τα περίπτερα μεταλλάσσονται συνεχώς ανακλώντας τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες κάθε εποχής. Εξελίσσονται στον ναό του λιανοπωλητή, όπως εξάλλου μαρτυρά και η ονομασία του που προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «περίπτερος», δηλαδή ναός περιβαλλόμενος από σειρά κιόνων.
Πως, πότε και ποιες συγκυρίες τα ξεκίνησαν;
Διαβάστε παρακάτω τη γοητευτική ρετρό ιστορία τους. Τα περίπτερα στη χώρα μας ήταν και είναι κομμάτι της κοινωνίας μας εδώ και πολλά χρόνια. Η μορφή τους όπως την ξέρουμε, είναι Ελληνική ιδιαιτερότητα και πρωτοτυπία, η οποία όμως παρέχει ευκολία και πρακτικότητα στην καθημερινότητα, και τη δικιά μας και των τουριστών.
Από το 1889 ξεκίνησε η χορήγηση αδειών σε τραυματίες πολέμου και έτσι ξαφνικά ο αριθμός τους μεγάλωσε κατά πολύ. Την εποχή εκείνη, η ιδέα του περιπτέρου γεννήθηκε όταν η Ελλάδα έβγαινε από τους Βαλκανικούς Πολέμους και τον ατυχή πόλεμο του 1897- και είχε γεμίσει με ανάπηρους και τραυματίες. Στην αρχή δημιουργήθηκε το λεγόμενο κιόσκι, μικρός επαγγελματικός χώρος χωρίς καθορισμένο ωράριο λειτουργίας, όπου πωλούνταν κυρίως προϊόντα καπνού και ακολούθως είδη πρώτης και δεύτερης ανάγκης. Η ιδιαίτερη κατασκευή ήταν διαστάσεων 0,70x0,70μ. και αποτελούνταν από τέσσερα μεταλλικά κολονάκια και μία βάση για να τοποθετούνται οι εφημερίδες. Στο επάνω μέρος του περιπτέρου ένα πανί το προστάτευε από τον ήλιο. Αργότερα η δομή του περιπτέρου άλλαξε, έγινε ομοιόμορφο, ομοιόχρωμο με εξωτερικά ρολά ασφαλείας και ψυγεία για αναψυκτικά. Μέχρι το 1922 όλα τα περίπτερα της χώρας παραχωρήθηκαν στην «Πανελλήνιον Ένωσιν Τραυματιών Πολέμου 1912-1921» από το υπουργείο Περιθάλψεως.
Δεν μπορούσαν να πωληθούν, να μεταβιβαστούν, να υποθηκευτούν ή να υπομισθωθούν. Μετά τον θάνατο του δικαιούχου παραχωρούνταν για πέντε έτη στα παιδιά ή τη γυναίκα του. Το ποσό μισθώσεως ξεκινούσε από τις 20 δραχμές και έφτανε μέχρι τις 250, ενώ τα έσοδα αυτά πήγαιναν στο ειδικό «Ταμείο προικοδοτήσεως θυγατέρων και τραυματιών πολέμου». Ο μόνος τρόπος ενημέρωσης ήταν οι εφημερίδες, οι οποίες πολύ γρήγορα έγιναν μέρος της γκάμας των περιπτέρων, βοηθώντας στην ανάπτυξή τους. Ξεκίνησαν όπως είπαμε σαν μικρά καπνοπωλεία, τα οποία εμφανίστηκαν αμέσως μετά την πρώτη ίδρυση του Ελληνικού κράτους στο Ναύπλιο και λίγο μετά άρχισαν να εμφανίζονται και στην Αθήνα.
Ήταν μια ιδέα της Ελληνικής Κυβέρνησης που δεν ήθελε, ούτε και μπορούσε να βγάλει σε σύνταξη τους ήρωες να τους δώσει μια δουλειά για να βγάζουν τα προς το ζην τους. Αρχικά, αυτοί που δικαιούνταν άδεια ήταν οι ανάπηροι πολέμου. Τα νεώτερα χρόνια αυτό έχει αλλάξει και άδειες αρχίζουν να παρέχονται και σε αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης από το 2002, ενώ από το 2007 σε βετεράνους του πολέμου στην Κύπρο και σε Άτομα με Αναπηρία. Πάμε πίσω στο 1889 όταν ξεκίνησε η χορήγηση αδειών περιπτέρων σε τραυματίες πολέμου, Συμβαίνει το εξής … ωραίο! Ξαφνικά οι πόλεις με ήρωες και απόστρατους πολέμου γέμισαν με αυτά τα γουστόζικα ξύλινα περιπτεράκια που πιο πολύ όμως έμοιαζαν με ξύλινες παράγκες πάρα με την μορφή που αργότερα εμφανίστηκαν. Αργότερα αλλάζει η σχετική νομοθεσία, αλλάζει έτσι και η όψη τους, γίνονται όλα ομοιόμορφα και ομοιόχρωμα και με ίδιες διαστάσεις για όλη την Ελλάδα (1,30 x 1,50 μ.) με ρολά και ψυγείο για τα αναψυκτικά. Τοποθετούνται στα πεζοδρόμια, στις πλατείες, στα πάρκα. στις στάσεις των λεωφορείων, στα ΚΤΕΛ. Η έλευση των τηλεφώνων στην Ελλάδα δίνει μεγάλη ώθηση στα περίπτερα, τα κάνει πολύ σημαντικά όπου βρίσκονται.
Το πρώτο τέτοιο περίπτερο στήθηκε στην Αθήνα στην οδό Πανεπιστημίου το φθινόπωρο του 1911 και είναι ένα από τα πιο ξακουστά της χώρας. Την εποχή εκείνη ο μόνος τρόπος ενημέρωσης ήταν οι εφημερίδες, οι οποίες πολύ γρήγορα έγιναν μέρος της γκάμας των περιπτέρων, βοηθώντας στην ανάπτυξή τους.
Από το 1940 στα περίπτερα άρχισαν να πωλούνται «ζαχαρώδη» και αναψυκτικά – πορτοκαλάδες και γκαζόζες ΗΒΗ, φυλλαράκια τσίχλας με γεύση δυόσμου και κανέλας και αργότερα οι σοκολάτες. Σιγά σιγά απέκτησαν αποκλειστικό δικαίωμα πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων, κάτι που λειτούργησε στην αρχή ως φοροεισπρακτικός μηχανισμός για να εξασφαλίζει το κράτος έσοδα από την πώληση του καπνού. Πριν από την εμφάνισή τους, χύμα τσιγάρα και καπνό πωλούσαν πλανόδιοι που δεν μπορούσαν να ελεγχθούν αποτελεσματικά.
Η δεκαετία του '50 και του '60 είναι οι δεκαετίες της μεγάλης εσωτερικής μετανάστευσης και πλήθος ανθρώπων από την επαρχία συρρέουν στην Αθήνα κατά κύριο λόγο.
Με την έλευση των τηλεφώνων στην Ελλάδα τα περίπτερα είναι αυτά που η θαυματουργή αυτή συσκευή βρίσκει την πλήρη εφαρμογή της και έτσι αποκτούν το πιο γνωστό και απαραίτητο «προϊόν» τους.
Για τηλέφωνο στο σπίτι ούτε κουβέντα εκείνη την εποχή, οπότε τα περίπτερα με τις τηλεφωνικές τους συσκευές και τα τηλέφωνα με μετρητές και αργότερα με κερματοδέκτες (τα κόκκινα τηλέφωνα), είναι βασικά για την επικοινωνία με συγγενείς και φίλους στους τόπους καταγωγής. Όλοι συρρέουν σε ουρές περιμένοντας την σειρά τους να πάρουν τηλέφωνο να μάθουν τα νέα από τους ανθρώπους που έχουν αφήσει κάπου σε ένα άλλο μέρος ή να κάνουν ένα απλό τηλεφώνημα σε κάποιο πρόσωπο. Αρκετά αργότερα εμφανίστηκαν και οι τηλεφωνικοί θάλαμοι όποτε τα περίπτερα «ηρέμησαν» λιγάκι από τις ατέλειωτες ουρές. Σιγά-σιγά τα προϊόντα που πωλούσαν πλήθαιναν και έτσι έφτασε στις προθήκες τους το πρώτο φιλολογικό περιοδικό, το «Ίρις» το οποίο πωλούνταν προς 0,25 λεπτά. Το 1971 οι περιπτεράδες κατάφεραν να αναγνωριστούν ως επίσημοι επαγγελματίες και απέκτησαν δικαιώματα οι ενοικιαστές περιπτέρων ως τάξη επαγγελματιών. Με τα χρόνια όλο και περισσότερα προϊόντα έρχονται να μεγαλώσουν την γκάμα των προϊόντων τους και το περίπτερο εξελίσσεται σχεδόν σε μια μικρή αγορά χάνοντας όμως κατά μεγάλο τρόπο την παλιά παραδοσιακή του αίγλη και ομορφιά άλλα παράλληλα μπαίνει στις υποχρεωτικές συνήθειές μας αφού η φράση «Θα το βρεις στο περίπτερο» και «Τα πάντα έχει το περίπτερο» γίνεται μια φράση μόνιμη στα ελληνικά στόματα. Τα περίπτερα γίνονται τα σημεία αναφοράς κάθε περιοχής. Τα περίπτερα της περιοχής είναι η αρχή και το τέλος κάθε αναφοράς για την γειτονιά ή την περιοχή. Εκεί κλείνονται τα ραντεβού, εκεί συχνάζουν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής και εκεί συναντιούνται τα παιδιά για να αγοράσουν τα αγαπημένα περιοδικά τους ή τις αγαπημένες λιχουδιές και... τα τσιγάρα τους.
Από το περίπτερο της περιοχής ξεκίνα η συνάντηση τις Κυριακές για την αγορά του καπνού και της εφημερίδας, για να τελειώσει στο καφενείο της περιοχής. Οι κοπέλες από το περίπτερο θα ξεκινήσουν την συνάντηση τους αγοράζοντας τσίχλες και σοκολάτες για να πάνε μετά κινηματογράφο και την βόλτα τους.
Οι περιπτεράδες είναι οι Άρχοντες, οι ήρωες, οι κατάσκοποι, οι γνωστές των πάντων στην περιοχή τους. Ξέρουν τα πάντα αφού κάθονται εκεί με τις ώρες και βλέπουν ακούν και παρατηρούν τα πάντα που συμβαίνουν γύρω τους. Ακόμα και σήμερα όλοι θα πάμε να ρωτήσουμε τον περιπτερά για οποιαδήποτε πληροφορία θέλουμε για την περιοχή του. Και είναι σίγουρο ότι θα μας δώσει την καλύτερη και σωστότερη απάντηση από κάθε άλλον που θα ρωτήσουμε. Υπήρχαν περιπτεράδες που πρόσεχαν τα παιδιά από τα σχολεία. Που «κατασκόπευαν» την μικρούλα μαθητριούλα αφού ο μπαμπάς του έδινε κάτι παραπάνω να «προσέχει και να του αναφέρει τις παρέες της» και οι σύζυγοι τις κυρίες τους!!!
Δυστυχώς η μοναδική αυτή Ελληνική πρωτοτυπία έρχεται να προστεθεί σε πολλές άλλες πρωτοτυπίες που το ίδιο το κράτος τις έπνιξε και τις εξαφάνισε. Τα «Βουνά» προβλήματα που καλούνται να ξεπεράσουν καθημερινά οι περιπτεράδες στην προσπάθεια τους για επιβίωση, τους αναγκάζουν να κλείνουν τα περίπτερα τους το ένα μετά το άλλο. Θυσία στο βωμό πολυεθνικών συμφερόντων που κάνουν τα περίπτερα να μοιάζουν με μικρούς ανυπεράσπιστους Δαυίδ που πολεμούν τεράστιους Γολιάθ, τα χαμηλά ποσοστά που κερδίζουν και οι όλο και πιο σκληροί νομοί υγιεινής που οριοθετούνται αναγκάζουν τα περίπτερα να μειώνουν προϊόντα ή να σταματούν ολόκληρες γκάμες προϊόντων που παλιότερα ήταν κερδοφόρες. Δεν χρειάζονται περισσότερα. Στο εξωτερικό, ειδικά στην Ευρώπη επηρεασμένοι από τα Ελληνικά περίπτερα φτιάχνουν κάτι παρόμοιο. Κάνουν χρυσές δουλειές και το κράτος βοηθά αυτές τις μικρές επιχειρήσεις όσο μπορεί. Στην Ελλάδα τα περίπτερα ζουν σε μια αμφιβολία αν υπάρχουν την επόμενη ημέρα. Βοηθείστε όσο μπορείτε αυτά τα μικρά ξύλινα περιστεράκια με τους χαμογελαστούς ανθρώπους μέσα. Είναι κομμάτι της Ελληνικής μας εφευρετικότητας και όσο μπορούμε…. ΟΣΟ ΜΠΟΡΟΥΜΕ πρέπει να την προστατεύουμε… Ως να χαθεί και αυτή στην βωμό της παντελούς έλλειψης πολικής της προστασίας της παράδοσης στην χώρα μας.
Και επιτέλους να φτάσουμε στα δικά μας τα Ερμουπολίτικα περίπτερα.
Περίπτερα με την ως παραπάνω έννοια και εικόνα η Ερμούπολη και η Σύρος ειδικότερα είχε αρκετά.
Η Σύρος σε σχέση με τον πληθυσμό της είχε δυσανάλογα πολλά περισσότερα περίπτερα από κάθε άλλη Ελληνική πόλη (Σε σχέση με τον πληθυσμό και την έκταση της επαναλαμβάνω). Κάποια στιγμή σε ολόκληρη τη Σύρο τα περίπτερα ξεπερνούσαν τα 17.
Κάποια έκλεισαν για πάντα, κάποια άλλαξαν εμφάνιση, αλλά αρκετά ακόμα λειτουργούν με την ίδια παραδοσιακή τους εικόνα όπως σχεδόν ενάμισι αιώνα πριν.
Όλα κλασικά στην ζωή της Σύρου έχουν παίξει και παίζουν ακόμα σπουδαίο ρόλο στην καθημερινότητα των μόνιμων και των επισκεπτών του νησιού.
Για τα περίπτερα της Σύρου γενικότερα θα μου επιτρέψετε να ασχοληθούμε σε ένα από τα επερχόμενα άρθρα που ετοιμάζω.
Παραπάνω σας παρέθεσα μια σύντομη ιστορία των Ελληνικών περίπτερων και στην συνέχεια θα επικεντρωθούμε σε ένα. Και αυτό γιατί αυτό το ένα είναι ίσως ένα από τα μοναδικά δείγματα του κλασσικού περιπτέρου σχεδόν ίδιο σε σχήμα με την πρωταρχική Αρχαιοελληνική ιδέα.
Ήταν το περίπτερο που βρίσκεται απέναντι από το σημερινό Έβερεστ (Παλαιότερα εκεί που είναι το Έβερεστ υπήρχε ένα από τα καλύτερα εστιατόρια της Ερμούπολης).
Οι περισσότεροι το θυμούνται από τον τελευταίο ιδιοκτήτη του.
Τον Κώστα.
Κλασσικός περιπτεράς. Καριέρας θα λέγαμε.
Ο τύπος που ήταν πάντα εκεί ότι ώρα και να πήγαινες. Ώρες ολόκληρες. Λες και εκεί κοιμόταν. Ήταν κυριολεκτικά το σπίτι του.
Κλασικός περιπτεράς είπαμε.
Ήξερε τα πάντα. Από τους περαστικούς, τους διερχομένους, γνωστούς και αγνώστους, θυμόταν κάθε «χούγιο» ιδιαιτερότητα και ιδιορρυθμία κάθε πελάτη του. Θυμόταν τι ζητούσε ο κάθε ένας, ακόμα και την ώρα που θα περνούσε να το πάρει.
Ωραία χρόνια που επίτηδες θα σας αφήσω να θυμηθείτε εσείς και να συμπληρώσετε με τα σχόλια σας την δημοσίευση αυτή.
Εγώ θυμάμαι μόνο μικρός πως από εκεί αγόραζα τα πάντα. Από τσίχλες, περιοδικά, εφημερίδες, σοκολάτες, έντυπα που κυκλοφορούσαν σε σειρές και αργότερα όταν τελείωνε η σειρά τα έκανα τόμους που σήμερα υπάρχουν στην βιβλιοθήκη μου.
Από εκεί αγόραζα και τις «τύχες». Φακελάκια με χαρτάκια με κάθε λογής ενδιαφέροντα θέματα που τα κολλούσαμε σε άλμπουμ και έτσι περνούσαν ευχάριστα οι ώρες, τα παιχνίδια και τα χρόνια μας. Όμορφα αθώα χρόνια.
Το περίπτερο αυτό αρχικά ανήκε στον Δήμο. Στη συνέχεια όμως μετά από έρευνα μου έμαθα πως ο Δήμος το «χάρισε» σε ένα ανάπηρο κορίτσι για να μπορεί να συντηρηθεί αφού δεν είχε και δεν μπορούσε να έχει καμία άλλη οικονομική βοήθεια.
ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΗ και ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΙΝΗΣΗ και μπράβο στον Δήμο που σκέφτηκε κάτι τέτοιο.
Μέχρι σήμερα η ιδιοκτησία αυτή συνεχίζει να υφίσταται ως έχει.
Ήθελα να κάνω αυτή την διευκρίνηση γιατί πολλοί δεν γνωρίζουν και γράφουν στα SM να το σώσει ο Δήμος κτλ. Από τις πληροφορίες που έχω το περίπτερο θα λειτουργήσει ξανά γρήγορα και ευχάριστα δημιουργικά. Απλά η πανδημία καθυστέρησε την επιχείρηση αυτή όπως καθυστερεί και πολλές άλλες.
Υπομονή λοιπόν …
Υπάρχει ένας μύθος που συνοδεύει αυτό το περίπτερο.
Ο οποίος όμως ύστερα από προσωπική επιτόπια έρευνα ανακάλυψα ότι δεν είναι μύθος αλλά πραγματικότητα.
Κάποιος κάποτε, άσχετος από το επάγγελμα του περίπτερα μου είχε εκμυστηρευτεί πως το περίπτερο αυτό είναι διώροφο. Με τον Δεύτερο όροφο να υπάρχει κάτω από το επίπεδο της πλατείας.
Με περισσότερη έρευνα, ερωτήσεις και ψάξιμο η πληροφορία αυτή άρχισε να μεγαλώνει και να προσθέτονται νέα στοιχεία.
Κάποιοι έλεγαν πως ο υπόγειος αυτός δεύτερος όροφος δεν ήταν μια αποθήκη όπως όλοι νόμιζαν, αλλά μια είσοδος στις στοές κάτω από την Ερμούπολη.
Το έψαξα φτάνοντας όσο πιο πίσω μπορούσα.
Κατέληξα σε ένα συμπέρασμα:
Αμφιβάλω αν οι ίδιοι ιδιοκτήτες, τουλάχιστον οι τελευταίοι (δεν ήταν και πολλοί όλοι κι όλοι στην ιστορία του) γνώριζαν το «μυστικό» αυτού του περιπτέρου.
Τα περίπτερα στην Σύρο, ιδιαιτέρα στην πλατεία ήταν όλα τα ίδια και με το ίδιο κίτρινο χρώμα.
Εκτός από αυτό το περίπτερο που είναι τελείως διαφορετικό από όλα τα άλλα και για αυτό και θεωρείται και σπάνιο, ως μοναδικό δείγμα που επιβίωσε στους αιώνες της ιστορίας των περιπτέρων.
Ψάχνοντας την ιστορία των υπόγειων στοών κάτω από την Ερμούπολη και ιδιαιτέρα ύστερα από την αποκάλυψη που έγινε τελευταία με την κατάρρευση ενός νεοκλασικού που αποκαλύφτηκαν οι υπόγειες στοές κάτω από αυτό άρχισα να ψάχνω ξανά στοιχεία για το «μυστικό» του ξεχωριστού αυτού περιπτέρου της Πλατεία της Ερμούπολης.
Το έχω ξαναπεί πολλές φορές και θα το λέω πάντα.
Όποιος ψάχνει με σεβασμό, με μέθοδο, με αληθινή αγάπη προς την ιστορική έρευνα η ίδια η τύχη τον βοηθά να φτάσει στα στοιχεία που ψάχνει.
Ψάχνοντας ένα μεσημέρι με τους συνεργάτες μου και μετά την αποκάλυψη των τελευταίων στοών κάτω από Ερμούπολη θυμήθηκα τον «μύθο» του υπόγειου περάσματος κάτω από το περίπτερο αυτό.
Πήγαμε εκεί (μεσημεριάτικα με ντάνα το ήλιο να μας κτυπάει κατακούτελα) και ψαχνόμαστε κοιτάζοντας γύρω.
Και ξαφνικά ένας Συμπολίτης μας έρχεται κοντά μας. «Τι κοιτάτε βρε παιδιά;», λέει.
«Να, αναρωτιόμαστε ποιανού είναι το περίπτερο αυτό και πως θα μπορούσαμε να μπούμε μέσα να ψάξουμε να δούμε τι έχει πιο κάτω» του απαντήσαμε.
Ο συμπολίτης είναι γνωστός και ευτυχώς φανατικός αναγνώστης των άρθρων και των ερευνών μου.
Δικό του είναι το περίπτερο (ενοικιαστής για την ακρίβεια) και εκείνος είχε το κλειδί. Απίστευτη τύχη. Ο Θεός της έρευνας για μια ακόμα φορά έκανε το θαύμα του προς εμάς. Έτσι λοιπόν μπήκαμε μέσα. Πήραμε φωτογραφίες μέσα και έξω.
Η μεγάλη μας αγωνία ήταν το υπόγειο. Υπήρχε πράγματι το υπόγειο;
Λοιπόν Ναι !!! Υπήρχε πραγματικά ένα υπόγειο. Μια σιδερένια στρογγυλή καταπακτή σαν κάλυμμα πηγαδιού βρισκόταν στο κέντρο του εσωτερικού του περιπτέρου.
Το ανοίξαμε και φτάσαμε ως κάτω. Δεν είναι βαθύ. Ένας στρογγυλός κτισμένος με ξερολιθιά λάκκος είναι.
Η ξερολιθιά είναι πολύ προσεκτικά κτισμένη. Με τέχνη.
Απογοήτευση όμως.
Δεν υπήρχε συνέχεια. Ότι και να ήταν παρακάτω αυτό ήταν μπαζωμένο και δυστυχώς γεμάτο σκουπίδια πιθανώς αιώνων από τους προηγούμενους ιδιοκτήτες του περιπτέρου.
Είπαμε και προσέξαμε ότι η ξερολιθιά είναι πολύ προσεκτικά κτισμένη. Με περίσσια τέχνη. Κάτι λέει αυτό …
Ψάχναμε για ένα ελάχιστο δείγμα να δούμε τι έκρυβε αυτό το μικρό κτισμένο στρογγυλό πηγαδάκι.
Και να …
Ανακαλύπτουμε καθαρίζοντας ακόμα πιο πολύ τα χαρτάκια ότι πριν το μπάζωμα (κλείσιμο στην πραγματικότητα) υπάρχουν δυο σκαλιά..
Εμφανώς σκαλιά και πέτρινα και μάλιστα δείχνουν παλιά σκαλιά και πέτρινα. Το ένα πεντακάθαρο και το άλλο να φαίνεται ελάχιστα, έχοντας το μεγαλύτερο μέρος του καλυφτεί από το μπάζωμα.
Σε ένα λάκκο τόσο χαμηλό κτισμένο με ξερολιθιά περίσσιας τέχνης να υπάρχουν δυο σκαλιά, το ένα να ξεχωρίζει καθαρά και το άλλο μόλις να διακρίνεται, δεν χρειάζεται ιδιαίτερη φαντασία για να υποθέσεις πως προφανώς υπήρχαν και αλλά σκαλιά τα όποια φυσικά τώρα έχουν μπαζωθεί.
Που οδηγούσαν αυτά τα σκαλιά;
Μήπως στις θρυλικές στοές που όλοι οι παλιοί είχαν κρυφό μυστικό και εξιστορούσαν μέσα από τα χείλη τους ότι υπήρχαν κάτω από το περίπτερο και οδηγούσαν ακόμα παραπέρα σε άγνωστες αχαρτογράφητες στοές που ξέρουμε ότι υπάρχουν σίγουρα κάτω από την πλατεία και το Δημαρχείο;
Αστικοί μύθοι ή πραγματικότητα.
Υποθέσεις και ρομαντικές ιστορίες.
Πάντως όλα δείχνουν πως η πόλη του Κερδώου Ερμή έχει πολλά ακόμα να μας αποκαλύψει.
Το σπουδαιότερο μετά από πάρα πολλά χρόνια και παρατηρώντας την αγάπη, τον σεβασμό και τον ανιδιοτελή μόχθο που παλεύω να αναδείξω την ιστορία της κάθε τόσο, μου δείχνει κάτι από τα κρυμμένα μυστικά της.
Σα να μου λέει: «Σε Ευχαριστώ που με αγαπάς και σε σέβεσαι. Σου δίνω κάτι ακόμα να ψάξεις πιο πολύ. Να αποκαλύψεις κάτι από τα βαθιά μυστικά μου. Δεν σου τα δίνω έτοιμα. Γιατί δεν πρέπει. Τα μυστικά αποκαλύπτονται σε αυτούς που θέλουν πραγματικά να τα αποκαλύψουν για αγνούς και ιερούς σκοπούς.
Συν Αθηνά και χείρα κινεί λοιπόν αγαπητέ αγνέ μου ερευνητή της ιστορίας μου. Συνέχισε και είμαι κοντά σου ….»
Σε ευχαριστώ Ερμούπολη.
Ευχαριστώ επίσης τον Συνεργάτη μου Βαγγέλη Παραμάνη.
Ευχαριστώ τον αξιότιμο συμπολίτη μου που μας εμπιστεύτηκε να μπούμε στην ιδιοκτησία του και να εξερευνήσουμε τα μυστικά της (Δεν αναφέρω το όνομα του. Δεν χρειάζεται. Εκείνος ξέρει ποσό τον εκτιμώ και εγώ και οι συνεργάτες μου).
Οι περισσότερες φωτογραφίες είναι πρωτότυπες από την κάμερα του Βαγγέλη Παραμάνη.
Κάποιες άλλες είναι από το αρχείο μου και την συλλογή μου και άλλες προέρχονται από το ιντερνέτ (περισσότερο αυτές για να σας δείξω τα όσα αναφέρει το ιστορικό κομμάτι των Ελληνικών περίπτερων).
Η συλλογή του παρόντος υλικού και όλων των προηγουμένων και επομένων άρθρων (Φωτογραφίες και πληροφορίες) ΔΕΝ ΦΤΙΑΧΤΗΚΕ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΚΑΝΕΝΑ ΚΕΡΔΟΣ ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ στην ιστορία του τόπου μας.
ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΜΟΥ ΣΥΛΛΟΓΗ, ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΠΟΥ ΗΔΗ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ αλλά και από TO ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΩ ΝΑ ΕΠΩΦΕΛΗΘΩ ΑΠΟ ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ (αν υπάρχουν) Ιδιοκτητών.
Παναγιώτης Κουλουμπής
Syros Stories
