Επικαιρότητα

Το σημερινό μας θέμα αφορά ένα ιδιαίτερα ελκυστικό θέμα καθ' ότι είναι από τα θέματα με ευρύτατο πεδίο ενδιαφέροντος και αξιόλογο ποσοστό ενδιαφερόμενων. Αρχιτέκτονες, συλλέκτες, ιστορικούς, φωτογράφους, περιηγητές και παρατηρητές ειδικά νεοκλασικών κτηρίων.

Τα Ακροκέραμα και ειδικότερα αυτά της Σύρου και την ιστορία τους. Μια ιστορία πολύ ενδιαφέρουσα που ίσως για πρώτη φορά εμφανίζεται σχεδόν ολοκληρωμένη (ποτέ μια ιστορία δεν μπορείς να την χαρακτηρίσεις ολοκληρωμένη αφού πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο κάποια στιγμή να προστεθούν ή ακόμα και να αναθεωρηθούν πολλά στοιχεία από τα ως εκείνη τη στιγμή γνωρίζουμε)

Αφορμή για αυτό το άρθρο υπήρξε ένα πανέμορφο δώρο που έλαβα. Ήταν ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, όμορφα και ρομαντικά δώρα που έχω πάρει ποτέ αλλά το σημαντικότερο είναι ότι στην πραγματικότητα το αντικείμενο αυτό σηματοδοτεί μια «αναβίωση» του σπάνιου Συριανού ακροκέραμου το όποιο σήμερα υπάρχει ως θρύλος στην μνήμη των Συριανών και όσων ασχολούνται σοβαρά με την Αρχιτεκτονική (και όχι μόνο φυσικά) Ιστορία της Σύρου.

Το ακροκέραμο είναι θα λέγαμε ένα παραγκωνισμένο, ίσως ακόμα και αγνοημένο διακοσμητικό στοιχείο της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς το όποιο αν και υπήρχε και υπάρχει ακόμα σε μερικά παλιά αρχοντικά της Σύρου ελάχιστοι προσέχουν και ακόμα πιο λίγοι ψάχνουν την χρησιμότητα, την σημασία και την προπαντός, την προέλευση τους.

Μια σημαντική επισήμανση πριν να διαβάστε την συνέχεια του άρθρου είναι ότι κάποτε σχεδόν ΟΛΑ τα νεοκλασικά κτήρια, ειδικότερα στην Σύρο, σε Ερμούπολη και χωριά, είχαν ακροκέραμα. Είτε στις σκεπές των κτηρίων είτε ως διακοσμητικά πάνω από τις πόρτες ή στις εισόδους (με τοξωτό ή τριγωνικό στυλ) πριν το κυρίως κτήριο από τους κήπους. Δεν διανοούνταν Νεοκλασικό κτήριο χωρίς ακροκέραμα. Δυστυχώς όμως τα περισσότερα από αυτά είτε καταστράφηκαν από τον καιρό είτε (και εδώ είναι το τραγικό) από τις επισκευές που έγιναν αργότερα στα ήδη καταπονημένα από τα χρόνια κτήρια αλλάζοντας πολλές φορές όλη την εξωτερική εμφάνιση συνήθως των οροφών (ταράτσες) οι όποιες έπρεπε να φτιαχτούν από την αρχή ή ακόμα και να αντικατασταθούν ολόκληρες (συνήθως γιατί έσταζαν όταν έβρεχε) χάνοντας το αρχικό στυλ της κεραμοσκεπής τους. Όταν μια σκέπη από κεραμιδένια γίνεται ολόκληρη επίπεδη και από μπετό κανείς δεν σκέπτεται το ακροκέραμο και το χειρότερο ούτε καν να το κρατήσει σαν παλιό ενθύμιο.

Σημείωση: Για να γράψω αυτό το άρθρο, γύρισα την Ερμούπολη πολλές φορές και για πολλούς μήνες σχεδόν σε κάθε γωνιά και κάθε γειτονιά της κοιτώντας προσεκτικά ψηλά παρατηρώντας τις οροφές των Νεοκλασικών αλλά και των απλών παλιών αρχοντικών ψάχνοντας ακροκέραμα που είτε κατάφεραν να επιβιώσουν από τον καιρό είτε από τις επισκευές των ταρατσών. Είναι εντυπωσιακό πόσες ακόμα οροφές έχουν ακροκέραμα και θα το διαπιστώσετε διαβάζοντας το άρθρο αυτό αλλά και παρατηρώντας τις φωτογραφίες.

Γνωρίζοντας αυτά συνεχίστε να διαβάζετε…

Να ξεκινήσουμε όμως από το τι είναι όμως το ακροκέραμο και ποιος είναι ο ρόλος του;

Κατ' αρχάς το ακροκέραμο υπήρχε σχεδόν σε όλα τα αρχαία Ελληνικά κτήρια. Οι Αρχαίοι Έλληνες το ονόμαζαν «Ακρωτήριον».

Ετυμολογικά η λέξη ακροκέραμο (ουδέτερο)  στην αρχαία ελληνική ακροκέραμος (θηλυκό), σημαίνει το ακριανό κεραμίδι. Στη λατινική γλώσσα χρησιμοποιήθηκε η λέξη antefixum, που σημαίνει το στερεωμένο μπροστά. Η λέξη της λατινικής έχει περάσει με μικρές προσαρμογές σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Η αγγλική γλώσσα χρησιμοποιεί για το ίδιο αρχιτεκτονικό στοιχείο και τον όρο bird stop, δηλαδή εμπόδιο για πτηνά. Σας εξηγώ παρακάτω γιατί το λένε έτσι.

Τα ακροκέραμα ήταν και είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά διακοσμητικά στοιχεία των νεοκλασικών κτιρίων. Οι ακροκέραμοι ή, κατά το λαϊκότερο, τα ακροκέραμα στήνονται συνήθως στο κατώτερο άκρο της κεραμοσκεπής και κατά μήκος τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με τη θέση τους στη στέγη. Στα μετωπικά και στα γωνιαία.

Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο το όποιο προσήλθε από την δική μου προσωπική έρευνα είναι το τι δείχνουν ή καλύτερα τι αναπαριστούν τα ακροκέραμα.

Τα Ελληνικά κλασικά κτήρια ως κορυφή είχαν το «αέτωμα» και συνήθως τα περισσότερα από αυτά είχαν ένα «ακρωτήριο» που ξεχώριζε ατών οροφή του εξωτερικά και ο ρόλος του ήταν διπλός. Ήταν και διακοσμητικό στοιχείο αλλά και προστατευτικό.

Τα ακροκέραμα είναι θα λέγαμε μια «συμπυκνωμένη» προσπάθεια απεικόνισης (αντιγραφής θα ήταν σωστότερη η λέξη) των σχεδίων των κλασικών τελειωμάτων στις μαρμάρινες κολόνες των Ελληνικών των τριών Ελληνικών ρυθμών και του Ιωνικού αλλά κυρίως του Δωρικού και του Κορινθιακού.

ΠΟΙΟΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΡΥΘΜΟΙ; Τι συμβόλιζαν και τι αναπαριστούσαν;

Διαβάζουμε από τις αρχαίες γραμματείες «Στα πρόθυρα του Αγαθού βρίσκονται 3 Μονάδες: Η Συμμετρία, η Αλήθεια και το Κάλλος.» Πλάτωνος Φίληβος

Οι ρυθμοί (οι εγχάρακτοι σχηματισμοί) των κιόνων είναι έκφραση των 3 αυτών αρχιτεκτονικών σχεδίων. Συγχρόνως οι 3 ρυθμοί εκφράζουν 3 σημαντικά συναισθήματα της ψυχής.

Ο Δωρικός ρυθμός μιμείται την Ισχύ του Θυμοειδούς, του Συναισθήματος με την στήριξη μεγάλων βαρών και άρα την Συμμετρία, γιατί μόνο η Συμμετρία είναι ισχυρή.

Ο Ιωνικός ρυθμός εκφράζει την Σοφία του Λογιστικού, της Νοήσεως, την Σοφία και κατ’ επέκταση στην Αλήθεια, καθώς η σπείρα υπαινίσσεται την νοητική δύναμη.

Και τέλος ο Κορινθιακός ρυθμός εκφράζει το Κάλλος του Επιθυμητικού, του Έρωτος αφού, ως ο πλέον διακοσμημένος, αναπαριστά την λεπτότητα και την χάρη. Βιτρούβιος, Περί Αρχιτεκτονικής.

Θα πρέπει να πούμε Ακροκέραμα ή Ακρωτήρια όπως σωστά τα έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες παρατηρούμε να υπάρχουν περισσότερο στα κτήρια του Δωρικού Ρυθμού και λιγότερα στα κτήρια του Ιωνικού και του Κορινθιακού.

Στα νεότερα κτήρια της Νεοκλασικής περιόδου οι διάφοροι αρχιτέκτονες χρησιμοποίησαν ως ένα διακοσμητικό στοιχειό προσπαθώντας να αντιγράψουν στοιχεία από την κλασική Ελλάδα.

Αρχικά τοποθετήθηκαν στα μεγάλα, δημόσια κτίρια των αστικών κέντρων και αργότερα στα επώνυμα μέγαρα. Πολύ γρήγορα όμως τα βλέπουμε να κοσμούν κάθε απλό σπίτι σε κάθε γειτονιά.

Και στην Αρχαία Ελλάδα ούτε στην Σύγχρονη τα ακροκέραμα αποτελούσαν ένα διακοσμητικό στοιχείο αλλά ένα προστατευτικό. Γιατί ήταν διακοσμητικό είναι ευκόλως κατανοητό. Είναι μια ομορφιά στο τελείωμα της οικοδομής και της σκεπής. Αλλά γιατί  προστατευτικό;  Αυτό είναι που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και είναι αξιοπερίεργο.

Ξέρουμε πλέον ότι τα «Ακρωτήρια» ή «ακροκέραμα» τοποθετούνταν στα σημεία όπου θα μπορούσαν τα πουλιά να στήσουν την φωλιά τους η στα σημεία που για λόγους αισθητικής δεν έκλεινε τελείως η οροφή αφήνοντας ένα κενό. Πολλές φορές μέσα σε αυτό το κενό εκτός από πτηνά έμπαιναν και φίδια. Καθόλου επιθυμητό για ένα σπίτι όπως αντιλαμβάνεστε.

Τα Ακρωτήρια λοιπόν έπαιζαν διπλό ρόλο.

Διακοσμητικό αλλά και προστατευτικό.

Εντάξει όλοι καταλαβαίνετε τον διακοσμητικό ρόλο τους. Αλλά ποιος ήταν ο προστατευτικός; ...και πιστέψτε με εδώ έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.

Διαβάστε.

Στην κλασσική αρχιτεκτονική οι αρχαίες ελληνικές στέγες είχαν μια κλίση 30° και καλύπτονταν από δύο είδη κεραμιδιών. Τους επίπεδους ή ελαφρώς κοίλους, με μεγάλο πλάτος στρωτήρες και τους ημικιλυνδρικούς καλυπτήρες. Μεταξύ των δύο δεν υπήρχε κάποιο κονίαμα ή ένα σαθρό αμμοκονίαμα. Τα ακριανά κεραμίδια πολλές φορές σηκώνονταν από τον άνεμο, κυλούσαν και έπεφταν από τη στέγη. Από τα κενά μεταξύ τους άλλοτε έμπαιναν στο εσωτερικό της στέγης και φώλιαζαν πουλιά. Τα αυγά τους ήταν περιζήτητος μεζές για τα φίδια, τα οποία για αυτό το λόγο εισχωρούσαν στη στέγη και από εκεί ήταν εύκολο να κατεβούν στην οικία. Έτσι προέκυψε η δοξασία περί οικουρού όφεως. Όλοι ήθελαν να τιμούν τον οικουρόν όφιν, κανένας όμως δεν ήθελε να έρχεται αντιμέτωπος με φίδια μέσα στο σπίτι του! (akrokerama.blogspot.com)

Οι πανέξυπνοι Αρχαίοι Έλληνες γρήγορα βρήκαν την λύση δημιουργώντας ένα ειδικό κεραμίδι «άκρα κέραμος» = ακροκέραμος με ιδιότυπο σχήμα ειδικά σχεδιασμένο με  κλειστή μπροστινή επιφάνεια που από την μια αντιστεκόταν στο αέρα αλλά και από την άλλη έφραζε τη δίοδο στα πουλιά και τα φίδια αλλά και λόγο του συμπαγούς και μεγάλου  βάρος της συγκρατούσε τα κεραμίδια στη θέση τους να μην γλιστρούν προς τα κάτω. Στη νεώτερη Ελλάδα τα χωριατόσπιτα χρησιμοποιούν κάποιες πιο βαριές πέτρες που τοποθετούνται στις χωριάτικες κεραμοσκεπές και έχουν τον διπλό ρόλο να χρησιμεύουν ως στήριγμα αλλά και τάπα για να μην περνούν τα πτηνά και τα ερπετά στο εσωτερικό της στέγης.

Η τεχνική ακολουθείται πάντα από την τέχνη: η πήλινη επιφάνεια των ακροκεράμων διακοσμήθηκε με αποτρεπτικές μορφές όπως η Μέδουσα, με φυτικά θέματα όπως το φύλλο του φοίνικα (ανθέμιον - palmette), το φύλλο της ακάνθου, με συνδυασμούς ή παραλλαγές αυτών, αλλά και με μία τεράστια ποικιλία θεμάτων που αφήνει τον παρατηρητή έκπληκτο. akrokerama.blogspot.com

Οι Έλληνες κεραμοποιοί είχαν ταξινομήσει τα σχέδια τους σε ομάδες ως προς τη θέση που έχουν στην κεραμοσκεπή, το μέγεθός τους και το σχέδιο που έχουν στην πρόσοψή τους.

Ως προς τη θέση υπάρχουν δύο κατηγορίες, τα μετωπικά και τα γωνιακά.

Ο κάθε κεραμοποιός είχε το δικό του καλούπι αλλά λίγο πολύ όλοι είχαν ένα κοινό θέμα επηρεασμένο από τα σχέδια του Δωρικού και Κορινθιακού ρυθμού με μικροδιαφορές από εργαστήριο σε εργαστήριο. (Καμίνι σε Καμίνι)

Στη Σύρο υπήρχαν αρκετοί κεραμοποιοί όπως γνωρίζουμε από την ιστορία.

Πολλοί είχαν έρθει από τη Σίφνο αλλά υπήρχαν και άλλοι από αλλά μέρη που ίδρυσαν εργαστήρια στην Σύρο.

Οι Σιφναίοι που είχαν έρθει στην Σύρο είχαν ιδρύσει ένα διάσημο «καμίνι» στην περιοχή της Αληθινής. «Καμίνι» ήταν η κανονική ονομασία κάθε βιοτεχνίας που έφτιαχνε κεραμικά, διότι στην πραγματικότητα εκτός από το εργαστήριο όπου πλάθονταν ο πυλός όλα το υπόλοιπο βασικό κομμάτι του εργαστηριού ήταν ένας φούρνος όπου τα έψηναν. Το Καμίνι αυτό βρισκόταν λίγο πιο κάτω από την σημερινή ταβέρνα της περιοχής.

Στα «Σιφνέικα» καμίνια της Σύρου όπως ονομαζόταν εύλογα η περιοχή η βασική τους παραγωγή ήταν πήλινα χρήσιμα σκευή αλλά το πιο σπουδαίο ήταν ότι είχαν ξεκινήσει και καταχερίσει μια ειδική παραγωγή ειδικών πιάτων που έμελε να μείνουν στην ιστορία ως τα «πιάτα των Βασιλιάδων» αλλά και μερικά ακροκέραμα τα όποια όμως δεν ήταν η κύρια ενασχόληση και παραγωγή τους.

Ένας άλλος από τους πιο γνωστούς κεραμοποιούς που έφτιαχνε Ακροκέραμα ήταν ο Φίλιππου.

Ο Φίλιππου (ολόκληρη οικογένεια απασχολούταν στο καμίνι τους) ήταν ένας επίσης πολύ διάσημος Συριανός κεραμοποιός που διατηρούσε  ένα πολύ μεγάλο και εξελιγμένο Καμίνι στον λόφο πάνω από τα Λαζαρέτα όπου έφτιαχνε πολύ καλής ποιότητας κεραμίδια αλλά και ακροκέραμα.

Φαίνεται (ο Φίλιππου) να ήταν ο πιο συνηθισμένος και αμιγώς Συριανός κατασκευαστής ακροκέραμων. Φυσικά ούτε και το Φίλιππου ήταν αποκλειστικά κατασκευαστής ακροκέραμων. Πιο πολύ ασχολήθηκε με την παραγωγή κεραμιδιών. Υπάρχουν όμως σφραγισμένα με το όνομα «Φίλιππου» ακροκέραμα τα όποια αποδεικνύουν ότι είχε και μια σχετική παραγωγή από αυτά.

ΠΡΟΣΕΞΤΕ ΑΥΤΟ: Στη Σύρο υπήρχε και μια μεγάλη μονάδα κεραμοποιίας που υπήρχε στην Βάρη.

Το εργοστάσιο αυτό έχει ξεχαστεί σχεδόν εντελώς από την μνήμη της Ιστορίας αλλά μας έχει μείνει το όνομα του από το όποιο πήρε το όνομα της ολόκληρη περιοχή της Βάρης.

Και μιλάμε αγαπητοί μου συμπολίτες για την περιοχή που ονομάζεται «Φάμπρικα»

Η περιοχή αυτή ονομάστηκε έτσι από την μεγάλο «Καμίνι»  κεραμοποιίας που υπήρχε εκεί. Πολλοί λένε ότι ήταν τόσο αρχαίο που χάνεται πίσω στον χρόνο. Ως την ώρα που γράφω το άρθρο αυτό δεν βρήκα κανένα που να θυμάται το εργοστάσιο(;) ή το εργαστήριο αυτό (μπορεί να υπάρχουν και καλό θα ήταν να φανερωθούν όσοι θυμούνται κάτι).

Το μόνο σίγουρο είναι ότι μέχρι πρόσφατα αν κάποιος περπατούσε προσεκτικά στο σημείο εκείνο θα έβρισκε κομμάτια από σχεδόν ολόκληρα (αλλά σπασμένα) κεραμικά είδη.

Το πιο γνωστό μέρος που μπορούσες να βρεις ακροκέραμα και που θυμούνται όλοι σχεδόν οι παλαιοί ήταν του «Αποστόλη» το όποιο παραμένει γνωστό και χαραγμένο στην θύμηση του γιατί υπήρχε μέσα στην Ερμούπολη. Βρισκόταν κυριολεκτικά στο κέντρο της Ερμούπολης. Στον θερινό κινηματογράφο «Παλλάς» από την δεξιά μεριά όπως ερχόμαστε από την πλατεία.

Αυτό που θυμούνται οι παλιοί ήταν ότι ήταν ένα πολύ όμορφο κατάστημα ανοικτό ως επί το πλείστον (αυλή) γεμάτο λουλούδια και πράσινο όπου εκεί μέσα εκτός από ακροκέραμα πουλούσε και αλλά κεραμικά όπως γλάστρες πιθάρια, διακοσμητικά και αλλά κεραμικά.

Ο ιδιοκτήτης του ήταν ο Αποστολής Μιχάλοβιτς, δεν ήταν κατασκευαστής. Έμπορος ήταν. Το μαγαζί του ήταν μια μεγάλη αυλή στα δεξιά όπως μπαίνεις μέσα στο στενό του Κορρέ με μια χαρακτηριστική καμάρα στην είσοδο του.

Στη αυλή – κατάστημα αυτή την όποια πολύ εύστοχα ο Αποστολής Μιχάλοβιτς την είχε ονομάσει «Κεραμική Άυλη» μπορούσες να βρεις κάθε είδους κεραμικό. Από απλές γλάστρες ως κίονες και ακροκέραμα.

Σήμερα η Κεραμική Άυλη έχει μεταφερθεί απέναντι από τον Άγιο Γεώργιο διατηρώντας ακόμα το όνομα της και έχοντας ακόμα μέσα μερικά από εκείνα τα φανταστικά κεραμικά που πουλούσε όταν το μαγαζί βρισκόταν στο κέντρο της Ερμούπολης.

Ο Αποστολής όπως σας αναφέρω πιο πάνω δεν ήταν ο ίδιος κεραμοποιός αλλά συνεργαζόταν με τους καλύτερους κεραμοποιούς στην Ελλάδα.

«Αγόραζα από την Κρήτη που έχει μεγάλη φήμη καλών κεραμοποιών αλλά και από την Σίφνο. Αλλά τα καλά ακροκέραμα τα έφερνα από το Μαρούσι. Εκεί στο Μαρούσι στην περιοχή που ονομάζεται ΗΒΗ επειδή εκεί ήταν το εργοστάσιο της ΗΒΗ υπήρχαν και ακόμα υπάρχουν τα καλύτερα καμίνια στην Ελλάδα»

Η Σύρος μέσω των Συριανών κεραμοποιών είχε αναπτύξει ένα σχεδόν δικό της σχέδιο το όποιο τελικά το συναντάμε σχεδόν σε όσα κτήρια έχουν απομείνει να έχουν τέτοιο ακροκέραμο.

Ήταν σχετικά απλό συνδυάζοντας τον Ιωνικό με τον Κορινθιακό ρυθμό των Ελληνικών κυανόκρανων.

Ως βάση έχει το κυκλικό στυλ του Ιωνικού και από εκεί δημιουργεί μια ανάπτυξη επηρεασμένη από τον κορινθιακό ρυθμό δημιουργώντας κάτι σαν ανθέμια με φυτόμορφους έλικες που ξεκινούσαν από το κέντρο και άνοιγαν ακτινωτά προς τα πάνω με φύλλα, το τελείωμα των οποίων ήταν άλλοτε κυκλικό και άλλοτε μυτερό όπως το φύλλο του φοίνικα (ανθέμιον - palmette), το φύλλο της ακάνθου, με συνδυασμούς ή παραλλαγές αυτών.

Στη Σύρο κάποιοι πολύ πλούσιοι ιδιοκτήτες αρχοντικών συχνά ζητούσαν από της κεραμοποιούς να τους δημιουργούν ειδικά χειροποίητα ακροκέραμα με δικά τους σχέδια, τα όποια σήμερα όλα έχουν εξαφανιστεί και θεωρούνται σπάνια και δυσεύρετα αφού έτσι και αλλιώς κυκλοφορούσαν σε αποκλειστικά μικρό αριθμό αντιτύπων.

Στη Σύρο για ένα διάστημα είχε αναπτυχθεί και ένα ακόμα ιδιαίτερο και πιο περίπλοκο σχέδιο το όποιο όμως για κάποιο λόγο η δεν προχώρησε ή χάθηκε από τις οροφές των Συριανών κτηρίων ή για κάποιο άλλο άγνωστο λόγο εξαφανίστηκε) και ήταν ένα σχέδιο που απεικόνιζε στην πρόσοψή του το κεφάλι του Ερμή.

Είναι γνωστή η αδιαφορία του Νεοέλληνα για την ιστορία τους και την προστασία της εθνικής του κουλτούρας και αρχιτεκτονικής.

Στην Σύγχρονη Ελλάδα τα ακροκέραμα άρχισαν σταδιακά να κατεβαίνουν ή να πέφτουν από τις καιρικές συνθήκες ή ακόμα και να αφαιρούνται επίτηδες από έξυπνους αρχαιοσυλλέκτες και αρχαιοκαπήλους από τις στέγες ή απλά να καταλήγουν ως μπάζα στις χωματερές.

Όσα επέζησαν κατέληξαν ή σε μάντρες με υλικά κατεδαφίσεως ή σε καταστήματα αρχαίων (άχρηστων αντικειμένων) και από εκεί πέρασαν στα εσωτερικά των οικιών ως διακοσμητικά στοιχεία και συλλεκτικά αντικείμενα, δείγματα μιας εποχής οριστικά χαμένης για αυτή τη χώρα.

Οι Αρχαίοι στον τον ακροκέραμο έδιναν τρεις ρόλους, Διακόσμηση, προστασία αλλά και με τις αναπαραστάσεις που ήταν χαραγμένες πάνω του εκφράζαν την Τύχη.

Σήμερα όσα ακροκέραμα έχουν επιβιώσει παίζουν ακριβώς τον ίδιο ρόλο αλλά όχι πλέον στις στέγες αλλά διακοσμώντας ένα σημείο κάπου στο σπίτι ή το ράφι μιας βιβλιοθήκης και ακόμα και σήμερα θεωρείται ότι η κατοχή ενός ακροκέραμου φέρνει τύχη και ομορφιά στο σπίτι.

Μια πολύ όμορφη κίνηση και δημιουργική ιδέα, πραγματοποιήθηκε τελευταία από την Αργυρένια Παραμάνη γνωστή στους Συριανούς αλλά και έξω από τη Σύρο για το εργαστήριο και κατάστημα. Η Αργυρένια Παραμάνη παρουσιάζει την κηραλοιφή "Φύσις" ένα από τα πιο πρωτότυπα καταστήματα και εργαστήρια της Σύρου όπου κατασκευάζει με απολύτως φυσικά υλικά καλλυντικά και θεραπευτικά προϊόντα καθημερινής χρήσης για όλη την οικογένεια χρησιμοποιώντας παλιές συνταγές που χάνονται στα βάθη του χρόνου.

Στο κατάστημα της αξιαγάπητης Αργυρένιας θα βρείτε εκτός από τα βασικά προϊόντας πολλά παλιά όμορφα αντικείμενα τα όποια σε συνεργασία με αλλά Συριανά μικρά εργαστήρια νέων Συριανών δημιουργούν και αναβιώνουν πανέμορφα αντικείμενα σε ένα γοητευτικό ταξίδι από το παρελθόν προς το μέλλον.

Από το κατάστημα «ΦΥΣΙΣ» ξεκίνησε το πανέμορφο ακροκέραμο για να φτάσει δώρο σε έμενα και αυτό ακριβώς το πανέμορφο ακροκέραμο που σήμερα διακοσμεί το εσωτερικό του σπιτιού μου εγώ πήρα την αφορμή να ερευνήσω και να γράψω το άρθρο που μόλις διαβάσατε αγαπητοί μου αναγνώστες.

Τα θαυμάσιο αυτό πιστό αντίγραφο του κλασσικού Συριανού ακροκέραμου είναι ΑΥΤΟ:

Λίγο πριν το τέλος αυτού του άρθρου θα πρέπει να αναφέρω και ένα άλλο είδος εναέριου κεραμικού διακοσμητικού το όποιο συχνά πυκνά παρατηρείται να διακοσμεί παλιά αρχοντικά και νεοκλασικά της Σύρου.

Είναι ένα επίσης επηρεασμένο από τους τρεις ρυθμούς των αρχαίων Ελληνικών κιόνων και αυτό τοποθετείται συνήθως στα 4 σημεία στις κολώνες των κτηρίων.

Είναι μια άλλη κατηγορία κεραμικών διακοσμητικών (πολλά από αυτά είναι και μαρμάρινα. Αλλά για αυτά θα ασχοληθούμε σε ένα από τα επόμενα άρθρα τα όποια ετοιμάζονται και θα δημοσιοποιηθούν σύντομα.

Το άρθρο αυτό όπως όλα τα προηγούμενα είναι αφιερωμένα στους προγόνους μας που μας χάρισαν τόσα όμορφα που μας κάνουν υπερήφανους. Είναι αφιερωμένο επίσης στους νεωτέρους και μελλοντικούς ερευνητές της Συριανής ιστορίας και όσους σκύβουν με σεβασμό και μεράκι στην ανιδιοτελή ιερή προσπάθεια μας να διαδώσουμε την ιστορία, την κουλτούρα και τον πολιτισμό της Σύρου.

Μεταξύ αυτών και στο Syros Today που με αγάπη και σεβασμό επιμελείται και δημοσιεύει με τόλμη, σεβασμό και αγάπη αυτά τα άρθρα που πλέον έχουν γίνει σημεία αναφοράς στον οποιονδήποτε ψάχνει να μάθει για την γνωστή και άγνωστη ιστορία της Σύρου.

Ευχαριστώ θερμά την Αργυρένια Παραμάνη για τις πληροφορίες και την συνεργασία της και τον αξιόλογο και εξαίρετο φίλο μου ερευνητή, καταγραφέα και ιστοριοδίφη της Συριανής Ιστορίας κ. Βάκη Καρβώνη.

Ένα ευχαριστώ οφείλω και στην αξιότιμη οικογένεια Γκράτσια η όποια ευγενικώς μας επέτρεψε (έμενα και στον συνεργάτη μου Βαγγέλη Παραμάνη) να φωτογραφήσουμε την αξιόλογη συλλογή ακροκέραμων την όποια διατηρούν.

Παναγιώτης Κουλουμπής
Syros Stories
 

LINKS: http://acrokeramo.blogspot.com/2012/01/blog-post_631.html

http://acrokeramo.blogspot.com/2013/09/blog-post_13.html

Βιβλία: ΤΑ ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΑ ΑΚΡΟΚΕΡΑΜΑ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥΣ 1830-1930  -ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ, ΝΟΜΙΚΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ Εκδότης: ΟΛΚΟΣ

ΑΚΡΟΚΕΡΑΜΑ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΣ ΝΤΑΙΦΑ ΛΟΛΑ Εκδότης: ΣΙΔΕΡΗΣ Ι.

Κανατάδικα Αμαρουσίου. https://www.facebook.com/profile.php?id=100068227423826&paipv=0&eav=AfbgYsfx3NB-aoVUA2he9CTCldrfaDEZU-A1sovuXQiRUeHPY5kpUgfDN5UAoGJDdos&_rdr

Ορισμένες από τις φωτογραφίες ανήκουν στην Περατικού Μαρία, οι οποίες έχουν δημοσιευθεί στην ομάδα "Τα Νεοκλασικά της Ερμούπολης εκπέμπουν SOS".