Οδηγό με τη μορφή 14 ερωτήσεων και απαντήσεων σχετικά με την επιστολική ψήφο, που θα ισχύσει στις ερχόμενες εκλογές εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών. Μεταξύ άλλων το υπουργείο περιγράφει τη διαδικασία βήμα – βήμα και δίνει απαντήσεις για το πώς θα διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου. Παράλληλα, διευκρινίζει τι ισχύει σε περίπτωση που κάποιος μετάνιωσε και θέλει να ψηφίσει με φυσική παρουσία ή αν επέλεξε κατά λάθος άλλο κόμμα ή υποψήφιο από αυτόν που ήθελε.
Για το συγκεκριμένο θέμα μίλησε σήμερα το πρωί στο Open, η Υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως.
1. Ποιους αφορά η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου;
Η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου αφορά όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, είτε βρίσκονται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις ευρωεκλογές με επιστολική ψήφο. Πρέπει να τονιστεί ότι για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό αυτός θα είναι ο μόνος τρόπος να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό στις προσεχείς ευρωεκλογές, δεν θα υπάρχουν δηλαδή εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό.
2. Πώς ξεκινάει η διαδικασία της επιστολικής ψήφου;
Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει ηλεκτρονική πύλη για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου.
Ο εκλογέας κάνοντας χρήση των κωδικών του καταχωρεί την αίτησή του και συμπληρώνει τη διεύθυνση στην οποία θέλει να του αποσταλεί το εκλογικό υλικό. Το κινητό του τηλέφωνο που δηλώνει καθώς και το email του πιστοποιούνται με συνθηματικό μιας χρήσης (OTP).
Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει 40 ημέρες πριν τη διενέργεια των εκλογών. Μέχρι εκείνη την ημερομηνία, ο εκλογέας μπορεί να τροποποιήσει τη διεύθυνση παραλαβής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, καθώς και να ακυρώσει την αίτησή του.
3. Τι περιλαμβάνει ο φάκελος της επιστολικής ψήφου και πότε αυτός αποστέλλεται στον εκλογέα;
Ο φάκελος αποστέλλεται στον εκλογέα από το Υπουργείο Εσωτερικών το αργότερο 20 ημέρες πριν από τις εκλογές με υποχρέωση παραλαβής είτε από τον εκλογέα είτε από τρίτο πρόσωπο που έχει ρητά εξουσιοδοτηθεί για την παραλαβή του.
Ο εκλογέας ενημερώνεται με email για την αποστολή του φακέλου και με σύνδεσμο για να βλέπει την πορεία αποστολής (tracking).
Ο φάκελος περιλαμβάνει: Φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου, ψηφοδέλτιο, φάκελο ψηφοφορίας, έντυπο οδηγιών, κατάλογο υποψηφίων και έντυπο – υπεύθυνη δήλωση.
Οι φάκελοι ψηφοφορίας θα είναι πλήρως ανωνυμοποιημένοι και θα έχουν ειδικό γνώρισμα για να μην μπορούν να πλαστογραφηθούν.
4. Πώς θα είναι το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου;
Το ψηφοδέλτιο της επιστολικής ψήφου είναι διαφορετικό. Είναι ενιαίο και τυπώνεται με ευθύνη του Υπουργείου Εσωτερικών.
Στην πρώτη όψη έχει τους συνδυασμούς και όλα τα κόμματα και συνασπισμούς κομμάτων που είναι υποψήφια, όπου οι εκλογείς θα βάζουν σταυρό εκεί που επιλέγουν.
Στη δεύτερη σελίδα επιλέγει τους υποψηφίους ευρωβουλευτές του συνδυασμού που έχει προτιμήσει με την επιλογή του αριθμού του υποψηφίου.
Η σειρά αναγραφής των συνδυασμών είναι η σειρά ανακήρυξης από το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου.
5. Πώς ψηφίζει ο εκλογέας;
Ο εκλογέας διαβάζει προσεκτικά το έντυπο των οδηγιών. Συμπληρώνει την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση και γράφει τα στοιχεία του στον φάκελο επιστροφής επιστολικής ψήφου.
Έχει έτοιμη φωτοτυπία της ταυτότητας ή του ελληνικού διαβατηρίου ή ελληνικού διπλώματος οδήγησης. Επιλέγει τον συνδυασμό που επιθυμεί και τους υποψηφίους ευρωβουλευτές.
Βάζει το ψηφοδέλτιο στον ειδικό φάκελο ψηφοφορίας και τον κλείνει. Βάζει τον φάκελο ψηφοφορίας, την αίτηση – υπεύθυνη δήλωση και το αποδεικτικό ταυτότητας μέσα στον φάκελο επιστροφής και τον κλείνει. Αποστέλλει τον φάκελο προς την προσυμπληρωμένη διεύθυνση.
6. Τι γίνεται στη συνέχεια, αφότου ο εκλογέας ψηφίσει και στείλει τον φάκελο;
Οι φάκελοι πρέπει να φτάσουν στο σημείο συλλογής επιστολικών ψήφων έως τις 5 το απόγευμα την παραμονή των εκλογών. Ο εκλογέας έχει την ευθύνη για την έγκαιρη αποστολή του φακέλου.
Τους φακέλους τους παραλαμβάνει η Ειδική Επιτροπή Συλλογής Επιστολικής Ψήφου, η οποία συγκροτείται μόλις αρχίσουν οι αποστολές φακέλων. Σε κάθε επιτροπή συλλογής αντιστοιχούν 10 εκλογικά τμήματα. Η τριμελής επιτροπή αποτελείται από τον Πρόεδρο (πρωτοδίκης, εισαγγελέας πρωτοδικών, εισηγητής ΣτΕ και ΕλΣυν) και δύο μέλη δικαστικούς υπαλλήλους οι οποίοι παραλαμβάνουν τους φακέλους επιστροφής επιστολικής ψήφου και ελέγχουν την εγγραφή του εκλογέα στους καταλόγους της επιστολικής ψήφου.
Ο εκλογέας ενημερώνεται με email για την παραλαβή του φακέλου. Αφού σημειώσουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα την παραλαβή της επιστολικής ψήφου τοποθετούν τον φάκελο της επιστροφής επιστολικής ψήφου στην ειδική κάλπη του εκλογικού τμήματος που ανήκει ο εκλογέας.
Η καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων γίνεται ταυτόχρονα με τις ψήφους στην υπόλοιπη χώρα.
7. Πού συγκεντρώνονται οι φάκελοι που αποστέλλουν οι εκλογείς;
Οι φάκελοι επιστροφής επιστολικής ψήφου αποστέλλονται στην προσυμπληρωμένη διεύθυνση. Ο χώρος μπορεί να είναι σε δημόσιο κτίριο ή σε ιδιωτικό κτίριο, ο οποίος μισθώνεται για τον σκοπό αυτό (πχ εκθεσιακός χώρος).
Ο χώρος που βρίσκονται οι κάλπες φυλάσσεται από την Ελληνική Αστυνομία και παρακολουθείται και καταγράφεται από κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης. Το υλικό καταγραφής φυλάσσεται στο Πρωτοδικείο Αθηνών.
Τα κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων που συμμετέχουν στις εκλογές δικαιούνται να ορίσουν έναν τακτικό και έναν αναπληρωματικό εκλογικό αντιπρόσωπο για την παρακολούθηση της διαδικασίας.
8. Πώς διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου;
Η ψήφος σας είναι μυστική. Η μυστικότητα της επιστολικής ψήφου επιτυγχάνεται με τον διαχωρισμό του φακέλου ψηφοφορίας από τον φάκελο ο οποίος περιέχει το ψηφοδέλτιο και ο οποίος είναι αυτός που μπαίνει στην κάλπη μαζί με τα ψηφοδέλτια των άλλων ψηφοφόρων.
Η αίτηση – υπεύθυνη δήλωση φυλάσσεται ξεχωριστά και δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να συνδυαστεί με το ψηφοδέλτιό σας. Το δε φωτοαντίγραφο της ταυτότητάς σας ή του διαβατηρίου σας χρησιμοποιείται αποκλειστικά για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία ότι δεν ψήφισε κάποιος άλλος για λογαριασμό σας.
9. Έχασα τον φάκελο ψηφοφορίας. Τι κάνω;
Ο φάκελος ψηφοφορίας, μαζί με το υπόλοιπο υλικό πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλές μέρος. Δυστυχώς δεν υπάρχει δυνατότητα αποστολής εκ νέου του φακέλου, καθώς αυτός είναι προσωπικός και η νέα εκτύπωση θα χρειαστεί χρόνο, ο οποίος δεν θα επιτρέψει την έγκαιρη παραλαβή της ψήφου σας.
10. Τι θα γίνει αν πάω να ψηφίσω στο εκλογικό μου τμήμα, ενώ έχω εγγραφεί να ψηφίσω επιστολικά;
Αν έχω κάνει αίτηση εμπρόθεσμα για επιστολική ψήφο, θα υπάρχει ειδική ένδειξη δίπλα στον εκλογέα και ο δικαστικός αντιπρόσωπος δεν θα μου επιτρέψει να ψηφίσω. Αν δεν φτάσει έγκαιρα ο φάκελος, τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό τμήμα που είμαι εγγεγραμμένος θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα μπορώ να ψηφίσω με φυσική παρουσία εκεί από τις 10 το πρωί έως τις 7 το απόγευμα.
11. Αν μετάνιωσα και θέλω να ψηφίσω με φυσική παρουσία;
Αυτό θα μπορεί να γίνει μόνο αν δεν έχει παραληφθεί ο φάκελος εμπρόθεσμα (δηλ. έως τις 17:00 την παραμονή των εκλογών). Τότε ο δικαστικός αντιπρόσωπος στο εκλογικό τμήμα που είμαι εγγεγραμμένος θα ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου και θα μπορώ να ψηφίσω με φυσική παρουσία εκεί.
12. Αν επέλεξα κατά λάθος άλλο κόμμα ή υποψήφιο από αυτόν που ήθελα;
Στην εξαιρετική αυτή περίπτωση, ο εκλογέας μπορεί να τυπώσει το ψηφοδέλτιο που θα υπάρχει στην σελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και να το βάλει στον φάκελο ψηφοφορίας.
13. Είμαι κάτοικος εξωτερικού. Μπορώ να ψηφίσω με φυσική παρουσία σε εκλογικό τμήμα εξωτερικού;
Όχι, στις προσεχείς ευρωεκλογές οι Έλληνες πολίτες που επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα από το εξωτερικό, θα μπορούν να ψηφίσουν αποκλειστικά με επιστολική ψήφο. Δεν θα λειτουργήσουν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό, όπως έγινε στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές. Εντός της ελληνικής επικράτειας, οι εκλογείς θα μπορούν να επιλέξουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο ή με φυσική παρουσία στο εκλογικό τους τμήμα.
14. Θα μπορώ να ψηφίσω με επιστολική ψήφο και στις επόμενες εθνικές εκλογές;
Η παρούσα πρωτοβουλία του υπουργείου Εσωτερικών αφορά αποκλειστικά τις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα. Το ζήτημα των εθνικών εκλογών θα εξετασθεί και θα συζητηθεί εκτενώς με τους εκπροσώπους των κομμάτων.