Ευγενία Τζώρτζη
Mε νέες μειώσεις στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων απαντούν οι τράπεζες στο κλίμα επιφυλακτικότητας που υπάρχει στα νοικοκυριά για την αγορά κατοικίας μέσω δανείου, σε μια προσπάθεια να κινητοποιήσουν το ενδιαφέρον των εν δυνάμει νέων αγοραστών. Παράλληλα, για τους ήδη δανειολήπτες παρατείνουν έως το τέλος του χρόνου το «πάγωμα» των επιτοκίων που ισχύει από τον περασμένο Μάιο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι πρωτοβουλίες που θα αναλάβουν οι τράπεζες αφορούν:
1. Τους ήδη δανειολήπτες με τη συγκράτηση των επιτοκίων στο επίπεδο του 2,70%-2,80%, συν το περιθώριο της τράπεζας για όλα δάνεια που έχουν συναφθεί στο παρελθόν με κυμαινόμενο επιτόκιο. Το μέτρο είχε αποφασιστεί τον περασμένο Μάιο με ισχύ για έναν χρόνο και αφορούσε όλους τους ενήμερους δανειολήπτες, οι οποίοι είδαν τη δόση του δανείου τους να «παγώνει» στο επίπεδο του Μαΐου 2023, καθώς οι τράπεζες απορρόφησαν τις νέες αυξήσεις του euribor. Το «πάγωμα» διευκόλυνε στη συγκράτηση του κόστους εξυπηρέτησης των δόσεων για 450.000 περίπου στεγαστικά δάνεια συνολικού ύψους 19,5 δισ. ευρώ και η παράταση του προγράμματος έως τα τέλη του 2024 θεωρείται ειλημμένη από την πλευρά των τραπεζών. Σε δηλώσεις του χθες στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «δεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι οι τράπεζες δεν θα επεκτείνουν τις χαμηλότερες χρεώσεις για τα στεγαστικά δάνεια, τις οποίες είχαν υιοθετήσει πέρυσι για έναν χρόνο».
2. Για τους νέους δανειολήπτες η παρέμβαση των τραπεζών θα αφορά:
i) Τα σταθερά επιτόκια μεγάλης διάρκειας, δηλαδή 20 έως 30 ετών. Τα επιτόκια γι’ αυτή την κατηγορία δανείων βρίσκονται σήμερα μεταξύ 4,60%-5,10% (ανάλογα με την τράπεζα και το προφίλ του πελάτη) και αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω κοντά στο 4,30%-4,90%, προκειμένου να γίνουν ακόμη πιο ελκυστικά για νοικοκυριά που επιλέγουν να «κλειδώσουν» τη δόση του δανείου τους για μακρά χρονική περίοδο.
Νέα δάνεια μεγάλης διάρκειας με σταθερό επιτόκιο, που θα κινείται μεταξύ 4,30% και 4,90%.
ii) Τα κυμαινόμενα επιτόκια, που εφαρμόζονται μετά τη σταθερή περίοδο επιτοκίου, για τα οποία οι τράπεζες προσανατολίζονται στη μείωση του περιθωρίου που εφαρμόζουν πάνω στο euribor. Το περιθώριο αναμένεται να μειωθεί κοντά στο 2% και με δεδομένη την προοπτική αποκλιμάκωσης του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ και του euribor, θα συμπαρασύρει σε μείωση και των κυμαινόμενων επιτοκίων για την αγορά κατοικίας.
Τα παραπάνω μέτρα στόχο έχουν να ανακουφίσουν αφενός τα νοικοκυριά από το υψηλό κόστος εξυπηρέτησης του στεγαστικού τους δανείου και αφετέρου να ενδυναμώσουν τη ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια, που παραμένει ασθενική λόγω κυρίως της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και της ανόδου των τιμών των ακινήτων. Στις δηλώσεις του χθες ο κ. Χατζηδάκης συνέδεσε τις πρωτοβουλίες των τραπεζών με την καλή εικόνα της ελληνικής οικονομίας και την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, σημειώνοντας ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι τράπεζές μας ήταν σακατεμένες την περασμένη δεκαετία και αν δεν έχουμε ένα υγιές τραπεζικό σύστημα δεν έχουμε και υγιή οικονομία». Αναφερόμενος στο θέμα των επιτοκίων επισήμανε ότι «τα επιτόκια έχουν ανέβει σε όλη την Ευρώπη και φυσικά και στην Ελλάδα, αλλά η διαφορά του μέσου όρου των ευρωπαϊκών επιτοκίων σε σχέση με τα ελληνικά επιτόκια είναι μικρότερη ακριβώς λόγω του ότι η οικονομία προόδευσε και έχουμε την επενδυτική βαθμίδα».
Πηγές από τις τράπεζες σχολιάζουν ότι τα επιτόκια σταθερής διάρκειας έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά και συγκρίνονται με το μέσο επίπεδο των κυμαινόμενων επιτοκίων που ίσχυε στη χώρα μας το 2019, όταν δηλαδή το euribor ήταν αρνητικό. Σήμερα, το 95% των νέων εκταμιεύσεων στεγαστικών δανείων γίνεται με επιτόκιο σταθερής περιόδου 3, 5, ή 7 ετών και η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων για τις μεγάλες διάρκειες των 20-30 ετών θα ενισχύσει την πρόσβαση σε νέο δανεισμό για την αγορά κατοικίας, αμβλύνοντας την αβεβαιότητα για την εξέλιξη των επιτοκίων στο μέλλον. Η μέση διάρκεια ενός στεγαστικού δανείου είναι σήμερα περίπου 22 χρόνια και το επιτόκιο εάν κάποιος επιλέξει σταθερή περίοδο –π.χ. 20 ετών– διαμορφώνεται στο 4,60%-4,90%. Πρόθεση των τραπεζών είναι να «κλειδώσουν» μια χαμηλή δόση ακόμη και για περίοδο 30 ετών, μειώνοντας το επιτόκιο γι’ αυτή την κατηγορία κάτω από 4,50%.
Η τάση αυτή θα διευκολύνει ειδικά τους νέους αγοραστές, δηλαδή αυτούς που δεν έχουν πάρει στο παρελθόν στεγαστικό δάνειο, για τους οποίους οι τράπεζες θα εφαρμόσουν ευνοϊκότερους όρους χορήγησης δανείων, χρηματοδοτώντας έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου. Το μέτρο θα εφαρμοστεί καθ’ υπόδειξη της ΤτΕ που προωθεί σχετική απόφαση, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τα νέα νοικοκυριά στην κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών.