Την Τετάρτη 28 Αυγούστου ανοίγει η αυλαία του 8ου Φεστιβάλ Ρεμπέτικου «Η Σύρα του Μάρκου Βαμβακάρη» σε ένα εμβληματικό για την λαϊκή ιστορία της Σύρου σημείο, στα σκαλάκια έξω από την ταβέρνα του «Τεμπέλη».
Γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα με αρχές του 20ου, ο Νικολός Νομικός με το παρατσούκλι «Τεμπέλης» και η σύζυγός του Καλλιόπη με καταγωγή από τη Σαντορίνη, ανοίγουν το ταβερνάκι στα σκαλάκια της Ανάστασης. Το παρατσούκλι «Τεμπέλης» προέκυψε από τη μόνιμη θέση του «καρσί» από την ταβέρνα, όπου είχε το τραπεζάκι και την καρέκλα του. Θαμώνες του πολύ μικρότερου τότε μαγαζιού ήταν άνθρωποι της γειτονιάς, του μόχθου και της εργατιάς, κυρίως λιμενεργάτες και εργάτες των εργοστασίων.
Ο κυρ Μιχάλης, που έφυγε από κοντά μας το 2023, από μικρό παιδί δούλευε στην ταβέρνα. Το μαγαζί το ανέλαβε το 1966 μαζί με τη σύζυγό του Μαρουλιώ (εν ζωή). Τη δεκαετία του 1970 επέκτεινε το χώρο φέρνοντάς τον στη μορφή με τη οποία σώζεται μέχρι σήμερα (αν και δεν βρίσκεται σε λειτουργία), συνεχίζοντας να βγάζει τραπεζάκια στα πλατύσκαλα της οδού Αναστάσεως. Το μαγαζί γίνεται γνωστό σε όλη τη Σύρα, ενώ η φήμη του ξεπερνά τα όρια του νησιού, με πελατεία στην οποία μπορούσε να βρει κανείς πολιτικούς, εφοπλιστές, βιομήχανους. Όμως ο κυρ Μιχάλης παρέμενε πιστός και έδινε πάντα προτεραιότητα στη λαϊκή πελατεία που στήριξε το μαγαζί από το ξεκίνημά του μέχρι και το κλείσιμό του.
Η συνοικία της Ανάστασης ταυτίστηκε με το όνομα «Τεμπέλης» για περίπου δέκα δεκαετίες μέχρι και το 2000, που η ταβέρνα έκλεισε την πόρτα της οριστικά. Το κλείσιμό της ήταν «πλήγμα» για το Βροντάδο και τη Σύρο αφού η νέα χιλιετία έφερε το κλείσιμο σχεδόν όλων των λαϊκών στεκιών του νησιού στο Βροντάδο, την Άνω Σύρο και άλλες γειτονιές, Τα λαϊκά αυτά στέκια, ταυτισμένα απόλυτα με τους ιδιοκτήτες τους, «τελείωσαν» μαζί τους αφού δεν είχαν την τύχη να συνεχίσουν τη λειτουργία τους σε ένα περιβάλλον που πολύ λίγο θύμιζε πια την παλιά Σύρα. Οι γειτονιές της έχασαν τους τόπους συνάντησης, το κλίμα της παρέας, της αλληλεγγύης και της συντροφικότητας υπό την πίεση της «εξέλιξης», της εξατομίκευσης και της ομογενοποίησης που επέβαλε ο αστικός τρόπος ζωής.
Σε πείσμα αυτού του φαινομένου, ο Μιχάλης Νομικός, εγγονός του κυρ Μιχάλη «Τεμπέλη» και της Μαρουλιώς, ξανάφτιαξε το μαγαζί όπως ακριβώς το άφησε ο παππούς του αντιμετωπίζοντάς το ως ένα κομμάτι της οικογένειας, ανοίγοντας τη στενή πορτούλα του μόνο για την παρέα και την οικογένεια, τιμώντας έτσι όλους όσους συνδέθηκαν με το μαγαζί και τη γειτονιά.
Η ιδέα για τη διοργάνωση της εκδήλωσης στα σκαλάκια της Ανάστασης έξω από την ταβέρνα του Μιχάλη Νομικού «Τεμπέλη» ήταν του γιου του Λευτέρη Νομικού (που μας έδωσε και όλες τις παραπάνω πληροφορίες) και του ανηψιού του, Φίλιππου Μώτου.
Στην εκδήλωση θα παίξει το jukebox (τζουμπόξ όπως το έλεγαν) και το γραμμόφωνο της ταβέρνας, που για δεκαετίες πρόσφεραν τους ήχους τους στους θαμώνες της.
Μια απολαυστική παράσταση Καραγκιόζη του Γιάννη Γαλανού από τη Σάμο που, παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει βαθιά γνώση των τεχνικών και των φιγούρων του θεάτρου σκιών.
Έξω από την ιστορική ταβέρνα του "Τεμπέλη", στα σκαλάκια του Βροντάδου, η Λαϊκή Ορχήστρα του Μικρού Μουσικού Συνόλου, υπό τη διεύθυνση και τον συντονισμό του Δημήτρη Μαραγκού, θα παρουσιάσει μια βραδιά γεμάτη τραγούδια που αναφέρονται στη χειραφέτηση της γυναίκας, μέσα από το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι της εποχής.
#rebetiko #rebetikofestival #festivalrebetikou #8festivalrebetikou #rebetiko2024 #culture #festival #culturalfestival #markos_vamvakaris #isyratoumarkou #syratoumarkou #syros #syrosisland
