Της Δώρας Αντωνίου
Οι εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας μετά τις πρωτοβουλίες και την κινητικότητα των ΗΠΑ βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής του Μεγάρου Μαξίμου με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, να βρίσκεται, σύμφωνα με στενό συνεργάτη του, «σε ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας, για διαρκή αξιολόγηση των ραγδαίων εξελίξεων και των δεδομένων που εμπλουτίζονται κάθε στιγμή». Από το πρωθυπουργικό επιτελείο αναφέρουν ότι «κατά 3/4 η χθεσινή ημέρα αφορούσε επικοινωνίες του πρωθυπουργού με επίκεντρο το Ουκρανικό».
Ο κ. Μητσοτάκης θα συμμετέχει σήμερα σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη των ηγετών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ).
Στην κυβέρνηση αναμένουν με ενδιαφέρον να δουν με ποιες θέσεις θα προσέλθουν στη συζήτηση οι ηγέτες του ΕΛΚ και τι στάση υιοθετούν απέναντι σε όσα εξελίσσονται με επίκεντρο την Ουκρανία. Παράλληλα, αναμένεται στην τηλεδιάσκεψη να δοθούν περισσότερες λεπτομέρειες για όσα διημείφθησαν στη χθεσινή άτυπη σύνοδο που συγκάλεσε στο Παρίσι ο Εμανουέλ Μακρόν. Η διάσκεψη αναμένεται να ασχοληθεί ευρύτερα με το συνολικό πλαίσιο των σχέσεων Ευρώπης - ΗΠΑ, υπό το φως των νέων δεδομένων.
Η Αθήνα σταθερά υποστηρίζει τον συντονισμό και την ενεργοποίηση της Ευρώπης, προκειμένου να έχει λόγο και ρόλο στις εξελίξεις, πέρα από τους όποιους σχεδιασμούς γίνονται από την πλευρά της Ουάσιγκτον.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, αναφερόμενος χθες στην πρωτοβουλία Μακρόν, υπογράμμισε ότι «δεσμευτικές αποφάσεις για τις επόμενες ενέργειες και πολιτικές της Ε.Ε. μπορεί να ληφθούν μόνο σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», προσθέτοντας ότι η Ελλάδα θα έχει ρόλο και λόγο στη λήψη αποφάσεων, ενώ επισήμανε ότι ήδη η χώρα μας έχει ενεργό, ουσιαστικό και εποικοδομητικό ρόλο στην αναθεώρηση των πολιτικών της Ε.Ε. για την άμυνα.
Τις αποφάσεις κεντρικά, σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναμένει η Αθήνα και όσον αφορά το αίτημα που έχει διατυπωθεί από την πλευρά των ΗΠΑ για συμμετοχή των Ευρωπαίων εταίρων του ΝΑΤΟ στην ειρηνευτική αποστολή που θα αναπτυχθεί στην Ουκρανία εφόσον επιτευχθεί συμφωνία. Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα ξένων μέσων ενημέρωσης, με σχετικό αίτημα που απηύθυναν προς τους συμμάχους διερευνούν, μεταξύ άλλων, την προθυμία ή και τη δυνατότητα για αποστολή χερσαίων δυνάμεων, προκειμένου να στελεχωθεί η ειρηνευτική δύναμη.
Ο κ. Μαρινάκης επιβεβαίωσε ότι υπάρχει σχετική κρούση από την αμερικανική πλευρά. «Ναι, έχουμε λάβει γνώση για το περιεχόμενο της επιστολής και θα υπάρξει μία ευρωπαϊκή αντίδραση, αντιμετώπιση ή ενέργεια» ανέφερε χθες, απαντώντας σε σχετική ερώτηση. Πρόσθεσε, δε, ότι «θα υπάρχει, ελπίζουμε, μία ενιαία ευρωπαϊκή αντίδραση. Για τέτοιες αντίστοιχες περιπτώσεις, η Ελλάδα έχει τοποθετηθεί και έχει απαντήσει. Οδηγός είναι η μέχρι τώρα στάση της και στην αποστολή αμυντικού εξοπλισμού, που έχει ένα μέτρο και μια συγκεκριμένη λογική. Αλλά, από εκεί και πέρα, για κάτι παραπάνω, ας μην προτρέχουμε».
Στην Αθήνα υπάρχει, πάντως, προβληματισμός για το γεγονός ότι η Ευρώπη έδειξε να έρχεται προ τετελεσμένων όσον αφορά τις εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας και το βασικό ερώτημα είναι, πλέον, κατά πόσο η Ευρώπη μπορεί να επιδείξει γρήγορα αντανακλαστικά και να καταφέρει να ακολουθήσει τον ρυθμό που τρέχουν οι εξελίξεις, ξεπερνώντας τις δυσκολίες που εκ των πραγμάτων προκαλεί ένας μηχανισμός λήψης αποφάσεων, που όχι λίγες φορές έχει αποδειχθεί δύσκαμπτος και χρονοβόρος.
Πηγή: skai.gr
Η πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ προς τον πρόεδρο Ζελένσκι, αφορά «ανταπόδοση» 500 δισ. δολαρίων (477 δισ. ευρώ) από την Ουκρανία και υπερβαίνει κατά πολύ τον έλεγχο των ΗΠΑ επί των κρίσιμων ορυκτών της χώρας. Καλύπτει τα πάντα, από τα λιμάνια και τις υποδομές μέχρι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καθώς και τη μεγαλύτερη βάση πόρων της χώρας.
Την αποκάλυψη κάνει η Telegraph σε αποκλειστικό της δημοσίευμα, όπως μεταδίδει το ertnews.gr.
Το βρετανικό μέσο ενημέρωσης έχει δει το εν λόγω έγγραφο και δημοσιεύει τις λεπτομέρειες.
Οι όροι του συμβολαίου που προσγειώθηκε στο γραφείο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι πριν από μια εβδομάδα ισοδυναμούν με την «οικονομική αποικιοποίηση της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ, στο νομικό διηνεκές», αναφέρει το δημοσίευμα. Το έγγραφο έχει προκαλέσει αναστάτωση και πανικό στο Κίεβο.
Το προσχέδιο της σύμβασης με την ένδειξη «Privileged & Confidential» και ημερομηνία 7 Φεβρουαρίου 2025, αναφέρει ότι οι ΗΠΑ και η Ουκρανία θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα κοινό επενδυτικό ταμείο για να διασφαλίσουν ότι «εχθρικά μέρη της σύγκρουσης δεν θα επωφεληθούν από την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».
Η συμφωνία καλύπτει την «οικονομική αξία που σχετίζεται με τους πόρους της Ουκρανίας», συμπεριλαμβανομένων των «ορυκτών πόρων, των πόρων πετρελαίου και φυσικού αερίου, των λιμένων, άλλων υποδομών», αφήνοντας ασαφές τι άλλο μπορεί να περιλαμβάνει. «Η παρούσα συμφωνία διέπεται από το δίκαιο της Νέας Υόρκης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι αρχές της σύγκρουσης νόμων», αναφέρεται.
Οι ΗΠΑ θα λάβουν 50% των επαναλαμβανόμενων εσόδων που λαμβάνει η Ουκρανία από την εξόρυξη των πόρων και 50% της οικονομικής αξίας «όλων των νέων αδειών που εκδίδονται σε τρίτους» για τη μελλοντική αξιοποίηση των πόρων. Θα υπάρχει «δέσμευση επί των εν λόγω εσόδων» υπέρ των ΗΠΑ.
«Αυτή η ρήτρα σημαίνει “πληρώστε μας πρώτα και μετά ταΐστε τα παιδιά σας”», επικαλείται πηγή της προσκείμενη στις διαπραγματεύσεις η Telegraph.
Σύμφωνα με το προσύμφωνο Τραμπ, η Ουάσινγκτον θα έχει κυριαρχική ασυλία και θα αποκτήσει σχεδόν απόλυτο έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας της Ουκρανίας όσον αφορά τα εμπορεύματα και τους πόρους, όπως γράφει ο βρετανικός ιστότοπος.
Το ταμείο «θα έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να καθορίζει τη μέθοδο, τα κριτήρια επιλογής, τους όρους και τις προϋποθέσεις» όλων των μελλοντικών αδειών και έργων. Επίσης, αναφέρει, ότι «για όλες τις μελλοντικές άδειες, οι ΗΠΑ θα έχουν δικαίωμα πρώτης άρνησης για την αγορά εξαγώγιμων ορυκτών».
Ο ίδιος ο πρόεδρος Ζελένσκι πρότεινε την ιδέα να αποκτήσουν οι ΗΠΑ άμεσο μερίδιο στα «σπάνια γήινα στοιχεία» και τα «κρίσιμα ορυκτά» της Ουκρανίας κατά την επίσκεψη του στον Πύργο Τραμπ τον Σεπτέμβριο, ελπίζοντας να εξομαλύνει τον δρόμο για τη συνέχιση της παράδοσης όπλων. Πιθανώς δεν περίμενε ότι θα ερχόταν αντιμέτωπος με όρους στραγγαλισμού της χώρας του. Οι όροι του Τραμπ είναι χειρότεροι από τις οικονομικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Γερμανία και την Ιαπωνία μετά την ήττα τους το 1945.
Το δημοσίευμα της Telegraph στέκεται με σαφή κριτική ματιά στην πρόταση Τραμπ και υπερασπίζεται την αδυναμία της Ουκρανίας να ανταποκριθεί στην απαίτηση του Αμερικάνου προέδρου για 500 δισ. δολάρια, «αφήνοντας κατά μέρος το ευρύτερο ζήτημα του κατά πόσον είναι έντιμο να αντιμετωπίζεις ένα έθνος-θύμα με αυτόν τον τρόπο, αφού έχει κρατήσει τη γραμμή μάχης για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες με τεράστιες θυσίες επί τρία χρόνια. Ποιος πραγματικά έχει χρέος σε ποιον, θα μπορούσε κανείς να ρωτήσει;», αναρωτιέται ο συντάκτης Ambrose Evans-Pritchard στην Telegraph.
Ο Ζελένσκι φαίνεται να είναι στριμωγμένος με την πρόταση Τραμπ ανάμεσα στη στρατιωτική επίθεση από τον Πούτιν και την οικονομική παραβίαση της Ουκρανίας από συμμαχική χώρα.
Πηγή: skai.gr
Σε κατάσταση πανικού βρίσκεται η Ουκρανία, μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, που συνομίλησε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν αυτήν την εβδομάδα και προανήγγειλε τη μεσολάβησή του για να υπάρξει εκεχειρία.
Όπως αναφέρει το CNN, η Ουκρανία πάντοτε αποκαλούσε «προσωρινά κατεχόμενα εδάφη» τις περιοχές που βρίσκονται υπό ρωσικό έλεγχο και επέμενε ότι θα τις ανακτήσει. Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι είναι «απίθανο» η Ουκρανία να πάρει πίσω μεγάλο μέρος των κατεχόμενων εδαφών της στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που προτίθεται να διεξαγάγει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το σχόλιο του Ντόναλντ Τραμπ έγινε μετά από 90λεπτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του. Λίγοι στην Ουκρανία θεωρούν ότι ο Τραμπ θα διαπραγματευτεί με καλή πίστη.
Αμφισβητούν ότι ο Πούτιν θέλει ειρήνη
Η Yuliya Kazdobina, εμπειρογνώμονας εξωτερικής πολιτικής στο ουκρανικό think tank «Prism» ανέφερε στο CNN ότι δεν πιστεύει ότι ο Ρώσος ηγέτης θέλει ειρήνη.
Η εμπειρογνώμονας αναφέρει ότι η Ρωσία έχει ρεκόρ παραβίασης συμφωνιών με την Ουκρανία, εδώ και δεκαετίες. «Το 1994, η Ουκρανία συμφώνησε να εγκαταλείψει τα πυρηνικά της όπλα με αντάλλαγμα εγγυήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία ότι θα σέβονταν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Το 2015, αφού προσάρτησε παράνομα την Κριμαία και πυροδότησε τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, η Μόσχα υπέγραψε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, μόνο και μόνο για να την παραβιάσει επανειλημμένα και στη συνέχεια να εξαπολύσει μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία επτά χρόνια αργότερα», είπε. Η Kazdobina δήλωσε στο CNN ότι η Ρωσία είναι διπρόσωπη: «Μπορεί να το παίζει καλή, αλλά όταν πρόκειται να κάνει πραγματικά παραχωρήσεις και να κάνει ειρήνη, ποτέ δεν το κάνει».
Τι λέει το Κίεβο
Μετά την ανακοίνωση της επικοινωνίας Τραμπ – Πούτιν, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε ότι η χώρα του δεν θα δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα συνάψουν οι ΗΠΑ με τη Ρωσία, χωρίς να συμμετέχει το Κίεβο.
«Ως ανεξάρτητη χώρα, απλά δεν μπορούμε να δεχθούμε καμία συμφωνία χωρίς εμάς. Και το διατυπώνω αυτό πολύ ξεκάθαρα στους εταίρους μας. Δεν θα δεχθούμε καμία διμερή διαπραγμάτευση για την Ουκρανία χωρίς εμάς» είπε χαρακτηριστικά και παραδέχθηκε ότι το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ συνομίλησε πρώτα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν δεν ήταν «ευχάριστο».
Ανάλογες απόψεις έχουν και οι Ουκρανοί. Ο φοιτητής Ναζάρ Βολοσένκο δήλωσε ότι κάθε συνομιλία που θα μπορούσε να οδηγήσει στην απώλεια επιπλέον εδαφών θα ήταν καταστροφική για τη χώρα.
«Μπορεί να μείνουμε χωρίς τα προσωρινά κατεχόμενα σήμερα εδάφη, χωρίς τμήματα της περιοχής Χερσώνας, της περιοχής Ζαπορίζια και της πολύπαθης Κριμαίας», είπε. «Πρέπει να πάρουμε πίσω ό,τι μας ανήκει δικαιωματικά», ανέφερε.
Οι ρωσικές δυνάμεις κατέχουν σήμερα σχεδόν το 20% του εδάφους της Ουκρανίας, από το περίπου 7% που είχε υπό τον έλεγχό της πριν την εισβολή. Επίσης εκτιμάται ότι περίπου 6 εκατομμύρια άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 1 εκατομμύριο παιδιά, ζουν υπό ρωσική κατοχή, σε μια κατάσταση που τα Ηνωμένα Έθνη έχουν περιγράψει ως «ζοφερή για τα ανθρώπινα δικαιώματα», καθώς καταπνίγεται η αντιπολίτευση, ενώ γίνονται καταγγελίες για στοχοποίηση κοινοτήτων ή ατόμων που η Μόσχα θεωρεί ότι αποτελούν εμπόδιο στη διαδικασία εκρωσισμού.
Επικίνδυνο προηγούμενο
Ο οικονομικός σύμβουλος Oleksandr Sokhatskyi δήλωσε στο CNN ότι πιστεύει πως οποιαδήποτε συμφωνία θα είναι απαράδεκτη εάν τα σύνορα της Ουκρανίας αλλάξουν από αυτά που ήταν πριν από τον πόλεμο, συνεκτιμώντας και τον παράγοντα του ανθρωπίνου κόστους.
«Δεδομένου του πόσα θύματα είχε ήδη αυτός ο πόλεμος και για να τελειώσει με τους όρους κάποιου άλλου... τότε γιατί πέθαναν αυτοί (οι Ουκρανοί στρατιώτες) και γιατί υπερασπίστηκαν αυτά τα εδάφη;», είπε.
Επιφυλακτικοί για τα αποτελέσματα μιας διαπραγμάτευσης του Ντόναλντ Τραμπ είναι και οι στρατιωτικοί, που βρίσκονται στις γραμμές του μετώπου. Για επικίνδυνες συνέπειες προειδοποίησε ο διοικητής τάγματος της 66ης μηχανοκίνητης ταξιαρχίας.
«Θα δημιουργήσει ένα προηγούμενο και θα δείξει στη Ρωσία ότι μπορεί να επιτεθεί σε οποιαδήποτε χώρα, να καταλάβει το έδαφός της και να το κάνει δικό της ατιμώρητα στο μέλλον», είπε, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε σύντομα να στρέψει το ενδιαφέρον της σε άλλες μικρότερες χώρες που βρίσκονται κοντά της.
Ο Πούτιν έχει καταστήσει επανειλημμένα σαφείς τους στόχους του: Θέλει να αποκτήσει τον έλεγχο του συνόλου των ανατολικών περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας. Αλλά πολλοί στην Ουκρανία ανησυχούν ότι, ακόμη και αν αρχικά συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, τελικά θα υποκινήσει περαιτέρω μάχες για να επιτύχει το τελικό του παιχνίδι.
«Κανείς και τίποτα δεν θα σταματήσει τον Πούτιν από το να μας επιτεθεί ξανά και να καταλάβει άλλη μια ή περισσότερες περιοχές. Αν η Ευρώπη και η Αμερική δεν μας βοηθήσουν, τότε η σύναψη ειρήνης τώρα πιθανότατα θα οδηγήσει σε πόλεμο σε λίγα χρόνια», δήλωσε ο Sablyn.