Σταύρος Ιωαννίδης
Δυσκολεύει η εξίσωση της αξιοποίησης των 24 Mirage 2000-5 της 331 Μοίρας «Θησέας» μετά την αρνητική στάση των Γάλλων στο ενδεχόμενο αγοράς τους, ώστε μέσω πιστώσεων να χρηματοδοτηθεί η προμήθεια επιπλέον Rafale για την Πολεμική Αεροπορία.
Η παραχώρηση γαλλικών Mirage στην ουκρανική αεράμυνα δεν φαίνεται να αφορά, προς το παρόν, τα ελληνικά αεροσκάφη, ούτε τα παροπλισμένα Mirage 2000 EGM/BGM που είναι καθηλωμένα στην πίστα της Τανάγρας έρμαια στον καιρό και την πανίδα της περιοχής. Κατά συνέπεια, οι επιλογές που έχει η αεροπορία για το μέλλον των «δελταπτέρυγων» μαχητικών της λιγοστεύουν.
Στην Ουκρανία
Δεν είναι κρυφό ότι τα τελευταία χρόνια η Αθήνα έχει βάλει ένα άτυπο πωλητήριο στα Mirage, ωστόσο, κάθε απόπειρα προσέγγισης υποψήφιων πελατών έχει πέσει στο κενό. Πληροφορίες αναφέρουν ότι το προηγούμενο διάστημα διατυπώθηκε ενδιαφέρον από την Ουκρανία για την παραχώρηση αεροσκαφών στο Κίεβο, με την Αθήνα, όμως, να μην το εξετάζει καθώς είναι σαφές ότι τα Mirage 2000-5 εξακολουθούν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της αεροπορικής διάταξης, τουλάχιστον μέχρι να αγοραστούν περισσότερα Rafale. Σε καμία περίπτωση η ελληνική πλευρά δεν ενδιαφέρεται για παραχώρηση αλλά για πώληση των αεροσκαφών ώστε να χρηματοδοτηθεί η αγορά νέων.
Η απουσία ενδιαφέροντος από τη Γαλλία, η οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να τροφοδοτήσει την ουκρανική αεράμυνα με περισσότερα μαχητικά, δείχνει ότι προτεραιότητα για το Παρίσι αποτελεί η απεμπλοκή της γαλλικής αεροπορίας από τον συγκεκριμένο τύπο και η αντικατάσταση των Mirage με Rafale. Την ίδια ώρα, κλείνει ίσως το μοναδικό παράθυρο «ευκαιρίας» για την αξιοποίηση των 24 ελληνικών Mirage 2000-5, για τα οποία κανείς από όσους προσέγγισε στο παρελθόν η Αθήνα, μεταξύ των οποίων και η Ινδία, δεν ενδιαφέρεται να αγοράσει τα μαχητικά.
Η Ευρώπη, πάντως, βρίσκεται ενώπιον ιστορικών αποφάσεων για το εάν και σε ποιο βαθμό θα εξακολουθεί να υποστηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία, ζήτημα που αφορά και την Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι απουσιάζει από την έκτακτη σύνοδο κορυφής που συγκάλεσε ο Εμανουέλ Μακρόν. Στη Σύνοδο του Παρισιού συμμετέχουν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πολωνία και η Δανία, χώρες που έχουν προσφέρει σημαντική στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, όπως άρματα μάχης, αεροσκάφη κ.ά., και διαθέτουν αξιόλογη αμυντική βιομηχανία, ικανή να υποστηρίξει τις μεγάλες ανάγκες του Κιέβου σε οπλικά συστήματα και πυρομαχικά.
Χωρίς υποστήριξη
Η προσπάθεια που ξεκίνησε το 2019 και ολοκληρώθηκε με την υπογραφή της σύμβασης εν συνεχεία υποστήριξης (Follow On Support), οδήγησε στην επαναφορά των διαθεσιμοτήτων σε ικανοποιητικούς αριθμούς. Ωστόσο, η FOS των Mirage 2000-5 ολοκληρώνεται το 2027 και κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν θα ανανεωθεί, αφού η εταιρεία σκοπεύει να διακόψει την υποστήριξη του συγκεκριμένου τύπου, ρίχνοντας το βάρος της πλέον στο Rafale. Σε αυτήν την περίπτωση, τα Mirage θα υποστηρίζονται σε επίπεδο Μοίρας, κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει με τα F-4 Phantom, για τα οποία όμως, η αναζήτηση ανταλλακτικών αποδείχτηκε ευκολότερη υπόθεση.
Η αδυναμία υποστήριξης από την κατασκευάστρια εταιρεία σημαίνει ότι αν κάποιο αεροσκάφος εμφανίσει βλάβη που δεν μπορεί να επισκευαστεί από τους τεχνικούς της Πολεμικής Αεροπορίας ή δεν υπάρχει το κατάλληλο ανταλλακτικό, τότε υποχρεωτικά θα καθηλώνεται. Στο παρελθόν, όταν τα Mirage 2000-5 έμειναν χωρίς FOS υπήρξαν περιπτώσεις αεροσκαφών που καθηλώθηκαν για τακάκια φρένων.
Η ηγεσία έχει ξεκαθαρίσει ότι θέλει να αξιοποιήσει τα Mirage 2000-5 όσο είναι επιχειρησιακά ώστε να μην έχουν την τύχη των EGM/BGM.
Το αβέβαιο μέλλον και η δυσκολία υποστήριξης των Mirage 2000-5 οδήγησε το υπουργείο Εθνικής Αμυνας να μην τα υπολογίζει στον αεροπορικό σχεδιασμό της Νέας Δομής Δυνάμεων, την οποία παρουσίασε πρόσφατα ο Νίκος Δένδιας και περιλαμβάνει τα αναβαθμισμένα F-16 Viper, τα Rafale και τα F-35. Πηγές του επιτελείου εκτιμούν ότι τα Mirage θα μπορούσαν να συνεχίσουν να προσφέρουν τις άριστες υπηρεσίες τους στους ελληνικούς ουρανούς αν είχαν εκσυγχρονιστεί εγκαίρως, κάτι που, όμως, κρίθηκε ασύμφορο.
Αν και ικανότατα σε ρόλους αναχαίτισης αλλά και κρούσης εξαιτίας της μεγάλης πτέρυγας και των ιδιαίτερων πτητικών χαρακτηριστικών τους, όπως και τα μη αναβαθμισμένα F-16 (block 50 και block 30) υστερούν στις δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις καθώς δεν διαθέτουν σύστημα μεταφοράς δεδομένων Link 16. Μέχρι την αγορά των Rafale πάντως, τα Mirage 2000-5 ήταν τα μοναδικά μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας με ολοκληρωμένο σύστημα αυτοπροστασίας και δυνατότητα μεταφοράς στρατηγικών όπλων.