Τα ξύλινα σκάφη αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, αναγνωρισμένα και στους Εθνικούς Καταλόγους Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς τόσο της Ελλάδας (2013) όσο και της Νορβηγίας (2021). Οι δύο αυτές χώρες, από τις ισχυρότερες ναυτικές δυνάμεις της Ευρώπης, καθιστούν αυτή την κληρονομιά ιστορική απόδειξη της κυριαρχίας τους στις θάλασσες.
Η πρωτοβουλία «Ξυλοναυπηγική Κληρονομιά και Επιχειρηματικότητα: Ένας Εποικοδομητικός Διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Νορβηγίας» αποτελεί ένα πρωτοποριακό διμερές έργο που υλοποιείται με την χρηματοδότηση των EEA Grants και διοργανώνεται από την EuroMare. Το έργο στοχεύει στην ενίσχυση της πολιτιστικής επιχειρηματικότητας και τη διασφάλιση της διατήρηση της παραδοσιακής τέχνης της ξυλοναυπηγικής σε Ελλάδα και Νορβηγία, προβάλλοντας τη σημασία της ως ένα ζωντανό και δυναμικό στοιχείο της ναυτικής πολιτιστικής κληρονομιάς και των δύο χωρών.
Οι κύριοι στόχοι της πρωτοβουλίας περιλαμβάνουν τη μελέτη και τεκμηρίωση των παραδοσιακών σκαφών, την ευαισθητοποίηση του κοινού για την αξία αυτού του άυλου πολιτιστικού αγαθού, την αντιμετώπιση της σημαντικής έλλειψης εξειδικευμένων τεχνιτών και την προώθηση διμερών ανταλλαγών τεχνογνωσίας στη ξυλοναυπηγική τέχνη. Μέσω δύο εργαστηρίων που φέρνουν κοντά καραβομαραγκούς, τεχνίτες, εκπροσώπους της ναυτικής βιομηχανίας και ειδικούς από την Ελλάδα και τη Νορβηγία, η πρωτοβουλία φιλοδοξεί να αποτελέσει καταλύτη για τη διατήρηση και αναβίωση αυτής της ιστορικής τέχνης.
Το πρώτο εργαστήριο, που πραγματοποιήθηκε στη Σύρο στις 12–14 Δεκεμβρίου 2024, σημείωσε εξαιρετική επιτυχία, προσελκύοντας τη συμμετοχή τοπικών και διεθνών άμεσα εμπλεκομένων. Στους συμμετέχοντες περιλαμβάνονταν έμπειροι ξυλοναυπηγοί, εκπρόσωποι της ναυτικής βιομηχανίας και υποστηρικτές της πολιτιστικής κληρονομιάς, οι οποίοι συμμετείχαν σε έναν διάλογο γνώσεων και δεξιοτήτων. Το εργαστήριο υποστηρίχθηκε θερμά από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον Δήμο Σύρου-Ερμούπολης.
Το δεύτερο εργαστήριο, που πραγματοποιήθηκε στο Norheimsund και στο Bergen της Νορβηγίας στις 20–21 Ιανουαρίου 2025, συνέχισε και ενίσχυσε τη δυναμική που αναπτύχθηκε στη Σύρο. Στη Νορβηγία οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τη λειτουργία του Hardanger Maritime Centre και του Fishery Museum & Cultural Centre, με έμφαση στις μεθόδους συντήρησης, αποκατάστασης και τεκμηρίωσης των παραδοσιακών ξύλινων σκαφών. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν οι καινοτόμες εκπαιδευτικές δράσεις των δύο φορέων, οι οποίες στοχεύουν στην εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας και την καλλιέργεια ναυτικής κουλτούρας από μικρή ηλικία.
Ως κύριος πυλώνας της δράσης η αδιαμεσολάβητη αλληλεπίδραση μεταξύ Ελλήνων και Νορβηγών ξυλοναυπηγών, προήγαγε την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, εμπειρογνωμοσύνης και πολιτισμικών αντιλήψεων. Αυτή η συνέργεια μεταξύ Ελλήνων και Νορβηγών ξυλοναυπηγών όχι μόνο ανέδειξε τις κοινές ναυτικές παραδόσεις των δύο χωρών, αλλά και συνέβαλε στην ανεύρεση μεθόδων βιώσιμης συνέχισης και προαγωγής της ξυλοναυπηγικής τέχνης, με έμφαση στη μεταλαμπάδευση γνώσεων στη νέα γενιά τεχνιτών.
Σχετικά με τη διοργανώτρια εταιρεία:
Η EuroMare συστάθηκε το 1994 ως Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) με αντικείμενο τη διοργάνωση διεθνών εκδηλώσεων, συνεδρίων και εκθέσεων και την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Έχει μεγάλη εμπειρία στη διοργάνωση δράσεων σχετικών με τη θάλασσα, όπως το EuroMare Forum/ LIMENES, που πραγματοποιήθηκε από το 1994 έως το 2000 στον Πειραιά, το Ρότερνταμ και το Μπέρμιγχαμ, προωθώντας συνεργασίες στον τομέα της θαλάσσιας τεχνολογίας και περιβαλλοντικής συμβουλευτικής για λιμάνια, αλλά και μεγάλων πολιτιστικών εκδηλώσεων όπως η διεθνής έκθεση σύγχρονης τέχνης Art Athina. Επιπλέον, διαθέτει εξειδικευμένη εμπειρία σε πολιτιστικά έργα στη νησιωτική Περιφέρεια των Κυκλάδων. Επιπρόσθετα σε μία σειρά πολιτιστικών πρωτοβουλιών στην Τήνο, το 2020 ανέλαβε τον συντονισμό της οργάνωσης και διαχείρισης του Μουσείου Γαΐτη-Σίμωσι στην Ίο, το οποίο εγκαινιάστηκε επίσημα στις 14 Σεπτεμβρίου 2024.
Για περισσότερες πληροφορίες: www.euromare.eu
info@euromare.eu
Σχετικά με τον εταίρο:
Το Hardanger Maritime Centre, ξεκινώντας το 1984 με την αποκατάσταση ενός jakt (παραδοσιακό φορτηγό πλοίο που χρονολογείται από το 1884), ιδρύθηκε με σκοπό τη δημιουργία ενός επαγγελματικού περιβάλλοντος για τις παραδοσιακές ναυπηγικές τέχνες, διασφαλίζοντας ότι τόσο οι τέχνες όσο και η ναυτική κληρονομιά θα παραμείνουν ζωντανές. Το Hardanger Maritime Centre στοχεύει στη διασφάλιση ότι μια επιλογή αντιπροσωπευτικών σκαφών κάθε είδους αποκαθίστανται σύμφωνα με επαγγελματικές αρχές. Εκτός από την αποκατάσταση σκαφών, το κέντρο οργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα, εκδηλώσεις και εργαστήρια για την ενίσχυση της τεχνογνωσίας γύρω από τη ναυπηγική τέχνη. Για περισσότερες πληροφορίες: www.fartoyvern.no
Τo έργο χρηματοδοτείται από τα EEA Grants (Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου 2014-2021), που αντιπροσωπεύουν τη συμβολή της Ισλανδίας, του Λιχτενστάιν και της Νορβηγίας για μια πράσινη, ανταγωνιστική Ευρώπη χωρίς αποκλεισμούς.
#WeCanBecomeMore
