Λοιπόν όσο πιο ενδιαφέρουσα είναι μια συνέντευξη τόσο πιο δύσκολα μεταφέρεται. Η Φιλία Μηλιδάκη συνομίλησε με το ζωγράφο Νίκο Γυφτάκη.
- Νίκο μιλάς για μουσικότητα μέσα στη ζωγραφική σου…
Από τα έξι μου έπαιζα πιάνο αλλά ήδη στα 19 μου, είχα κουράσει πολύ τα χέρια μου, τώρα δεν παίζω. Η ζωγραφική με συνόδευε από πάντα, όμως μετά από την απογοήτευση από το πιάνο για ένα διάστημα στη Σχολή σταμάτησα να ζωγραφίζω. Και όταν ξανάπιασα τα πινέλα άρχισα να κάνω πειραματισμούς…
Πως θα ήταν για παράδειγμα ένας πίνακας Μπάχ; Μου έβγαινε κάτι πιο μαθηματικό…
Ένας πίνακας Όπερα; Να έχει μέσα του την πολυφωνία, την κίνηση…
Και έτσι μέσα από τη μουσική που μου έλειπε , ενστικτωδώς μου βγήκε μια ροή κυκλική στο σχέδιο. Η καμπύλη, το αρχέγονο σχήμα του κύκλου.
Άρχισα να συνειδητοποιώ ότι κυκλικός ήταν και ο τρόπος που αντιλαμβανόμουν τις νότες, τις μουσικές φράσεις, τα πάντα γύρω μου.
Κοιτούσα μια ορθή γωνία, την άκρη για παράδειγμα αυτού του τραπεζιού και σκεφτόμουν ότι αποτελείται από πολλές-πολλές καμπύλες γραμμές, ήταν λοιπόν μια λειωμένη γωνία…
Στους πίνακες μου πολλαπλές γραμμές διαμορφώνουν την εικόνα. Μα και το σφυράκι στο πιάνο χτυπάει τρεις χορδές και βγαίνει ένας ήχος.. Αυτή λοιπόν την αντίληψη του ήχου προσπάθησα να τη μεταφράσω σε χρωματικές ποιότητες.
- Oι πίνακες σου με ζαλίζουν. Δε θα ήταν υπερβολή να πω ότι με κάνουν και νιώθω άγχος…είναι σα να ξεχειλίζουν από τον καμβά, και ταυτόχρονα δημιουργούνται δίνες πάνω στο ίδιο και μόνο πρόσωπο…
Τα πρόσωπα στους πίνακες μου μεταβάλλονται συνεχώς. Δείχνουν ταυτόχρονα το παρελθόν και το μέλλον τους.
Καθώς η γραμμή δημιουργεί την εικόνα με αφήνει να μιλήσω για την έννοια της συνέχειας στο χώρο και στο χρόνο. Σε ένα πίνακά μου για παράδειγμα η μορφή μοιάζει σαν πεθαμένη που αποσυντίθεται και την άλλη στιγμή ξυπνά και είναι έτοιμη να κινηθεί.
Ξέρεις νιώθω συχνά ότι ο χώρος μας ορίζει και ταυτόχρονα είναι και η πιο σχετική διάσταση. Στους πίνακες μου τα πρόσωπα μοιάζει να κρατιούνται από κορδέλες και με ένα απλό κούνημα, παφ! αλλάζουν , παύουν αν είναι τα ίδια. Έτσι ούτε και ο χρόνος υπάρχει.
Ο άνθρωπος λοιπόν λιώνει στο χώρο, για παράδειγμα ο χώρος μπαίνει στα μαλλιά του, και αν δούμε το δέρμα μας στο μικροσκόπιο τότε συνειδητοποιούμε ότι απαρτιζόμαστε από πολλές καμπύλες γραμμές , όπως ακριβώς το δαχτυλικό μας αποτύπωμα. Που σταματούν λοιπόν και που αρχίζουν τα όρια μας, ως οντότητες εννοώ.
- Μμμ!. Ο χώρος και ο χρόνος ως πεδία απόλυτα ανοιχτά, σε όλα τα ενδεχόμενα.
Αν και μεγάλωσα με πειθαρχία ήμουν πάντα πολύ άναρχος. Ίσως να έρχεται από την πλευρά του παππού μου που είχε ζήσει στη Χίο και στο Τσεσμέ, τη γιαγιά μου που ήταν από τη Σαντορίνη, τους γονείς μου που ζούσαν στην Παλαιστίνη, μετά στον Καναδά.
Ωστόσο είμαι και πολύ πειθαρχημένος. Κάνω δουλειά φυλακισμένου , θέλει πολύ υπομονή για να δημιουργηθούν οι πίνακες μου.
- Ο αγαπημένος σου VanGοgh είχε τον τόπο που προτιμούσε στη Γαλλική εξοχή, ο Gaughin τα νησιά Marquises…Εσένα ποιος είναι ο τόπος σου.
Τόπος μου είναι η κίνηση και ο ήχος. Η ανατολή μου αρέσει και το φως. Τόπος μου είναι τα πρόσωπα που με γοητεύουν, τα έντονα και υπερβολικά, όπως η γιαγιά από το Great Expectations.
- Τόπος σου είναι η ομορφιά;
Όχι η ομορφιά , αλλά η αλήθεια και η ενέργεια που σου βγάζει ο άλλος.
Το βλέμμα η λάμψη στην επικοινωνία. Επίσης η εμπειρία και τα σημάδια, φανερά ή υπονοούμενα. Στους πίνακες μου η κυκλική κίνηση, παραμορφώνει τα όρια του προσώπου. Οι πίνακές μου φουσκώνουν και έτσι δημιουργούνται παραστάσεις πάνω στα πρόσωπα, λόφοι, λίμνες, λακκούβες. Αυτός είναι ο τόπος μου, τουλάχιστον για το τώρα.
Θα μου άρεσε τα πρόσωπα αυτά να βγουν κει εκτός του ταμπλό, να ξεχυθούν στο δωμάτιο, να καλύψουν όλο το κτήριο, να μην ξέρουμε ποια είναι η αρχή και που το τέλος.
- Αρκετά φοβιστικό αυτό.
Η μανιέρα μου είναι ο φόβος, αλλά ο φόβος είναι όπως οι γραμμές που αφήνω με το πινέλο μου , άλλοτε πιο σκληρός, άλλοτε πιο μαλακός. Εξάλλου μην ξεχνάς ότι όλα τα πρόσωπα είναι φίλοι μου.