Διαβάστε σε αυτό το άρθρο άγνωστες ιστορικές λεπτομέρειες από την απίστευτη ιστορία της εικόνας του Ναού Των Ταξιαρχών που ξεκίνησε από ένα τυχερό… λαχνό
Την ιστορία της οικοδόμησης του ναού εν έτη 1898.
Πριν λίγες ημέρες ήταν η θρησκευτική γιορτή των Ταξιαρχών (Μιχαήλ και Γαβριήλ). Σκέφτηκα να αφιερώσουμε ένα άρθρο στην σπουδαία ιστορία ενός από τους ωραιότερους και ιστορικότερους ναούς της Σύρου αφιερωμένο στο όνομα τους.

- Ποια είναι η σημαντική και σπουδαία ιστορία του Ιερού Ναού Των Ταξιαρχών, μιας από τις πιο όμορφες εκκλησίες της Σύρου, και η ακόμα πιο απίθανη ιστορία της Μεγάλης εικόνας των Ταξιαρχών που βρίσκεται στον Ναό
- Ποια σπουδαία και ιστορικά ονόματα Συριανών βοήθησαν στην ανέγερση του ναού και ποια σπουδαία και σημαντικά νεοκλασικού τύπου γεφύρια μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς βρίσκονται γύρω από τον ναό
- Η ιστορική κατασκευή του ναού, αλλά και πως αποκτήθηκε και ήρθε στη Σύρο η πανέμορφη μεγάλων διαστάσεων εικόνα του Ναού.
Ο Ιερός Ναός των Ταξιαρχών της Σύρου είναι από τις πρώτες ορθόδοξες εκκλησιές που κτίστηκαν στη Σύρο μαζί με την Κοίμηση της Θεοτόκου, την Ανάσταση, την Μεταμόρφωση και τον Άγιο Νικόλαο και θεωρείται πολύ υψηλής ιστορικής σημασίας για την Ερμούπολη και τη Σύρο γενικότερα.
Βρίσκεται κυριολεκτικά «στο σύνορο» μεταξύ Ερμούπολης και Άνω Σύρου και ανάμεσα σε δυο από τις παλιότερες συνοικίες της Σύρου. Στα Καμίνια και στο συνοικισμό του Ξηροκάμπου.
Η θέα και το σημείο που βρίσκεται ο ναός σε συνδυασμό με το καθολικό νεκροταφείο είναι μοναδικές αφού από εκείνο το σημείο φαίνονται οι δυο λόφοι της Άνω Σύρου και της Ανάστασης.
Το ξεχωριστό σε αυτήν την ορθόδοξη εκκλησία είναι ότι είναι κτισμένη στη μέση ενός Καθολικού Νεκροταφείου και μάλιστα ένα καθολικό νεκροταφείο όπου είναι θαμμένοι πολλοί μεγάλοι, γνωστοί και επιφανείς καθολικοί Συριανοί.
Τέτοιες ιδιαιτερότητες μπορεί να συναντήσει κάποιος στην Σύρο όπου συνυπάρχουν οι καθολικοί και ορθόδοξοι μαζί για αιώνες τώρα.

Όπως σας αναφέρω παραπάνω ο Ναός κτίστηκε στο σημείο όπου βρίσκεται το νεκροταφείο των Καθολικών το όποιο προϋπήρχε πολλά χρόνια πριν.
Το παλαιότερο τμήμα του βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο, μπροστά στον ναό της Παναγίας του Καρμήλου, μια μικρή απλή εκκλησία που ανακαινίστηκε το 1851.
Μέσα σε αυτό το πολύ σημαντικό και ιστορικό νεκροταφείο βρίσκονται οι τάφοι μερικών από τους σπουδαιότερους επιφανείς και σημαντικούς Καθολικούς Συριανούς που έζησαν, έδρασαν και τελικά «κοιμήθηκαν» στο αγαπημένο τους νησί.
Ανάμεσα σε αυτούς είναι ο Τάφος της Οικογένειας Βοττάρου.

Η οικογένεια Bottaro, ήταν γνωστή οικογένεια Ιταλών γιατρών που δραστηριοποιήθηκε στη Σύρο. Από τους πρώτους γνωστούς και καλούς γιατρούς που βοήθησαν χιλιάδες συμπολίτες μας μαζί με ένα ακόμα πολύ γνωστό γιατρό, τον ο συμπατριώτη του Πέτρο Carbome (Καρβώνης) κτήτορα του ναού Αγίου Πέτρου Ποσειδωνίας.
Ο Ιωσήφ Bottaro είχε φήμη σπουδαίου γιατρού. Σε ηλικία μόλις 25 χρόνων πήγε στην Ύδρα το 1821 καλεσμένος από τους αδελφούς Κουντουριώτη, για να φροντίσει τους τραυματίες από τις ελληνοτουρκικές μάχες. Από τον Κουντουριώτη ο Ιωσήφ Bottaro γνώρισε τη Σύρο και το 1824 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην πόλη της Ερμούπολης όπου κατοικούσαν Χιώτες, Μικρασιάτες κ.ά. βοηθώντας τους πάντες.
Ένας ακόμα τάφος πολύ σημαντικός είναι ο τάφος της οικογένειας Τροφίμωφ. Ο Τροφίμωφ είχε ιδρύσει στη Σύρο ένα από τα πρώτα (ίσως και το πρώτο) εργοστάσιο σοκολατοποιίας στην Ελλάδα.

Υπάρχουν ακόμα αρκετά αξιόλογα ταφικά μνημεία μεταξύ των οποίων ο οικογενειακός τάφος Ι. Δελασούδα, με ιωνικό κίονα και λήκυθο αλλά και ο επίσης οικογενειακός τάφος Ιωσήφ Α. Σαλάχα, που διαθέτει μικρή σαρκοφάγο.
Μπορεί κανείς ακόμα να θαυμάσει τον τάφο της Μαριγούς Σαλάχα-Ιουστινιάνη, από το 1862, που φέρει μάλιστα την υπογραφή του γλύπτη πριν από τον εξελληνισμό του ονόματός του: «Λ. Βιτάλε έγλυψε». Ένας γονατιστός άγγελος μεγάλων διαστάσεων, έργο του γλύπτη Λάζαρου Φυτάλη διακοσμεί το μνημείο.






Υπάρχει ακόμα τάφος με λείψανα του Μάρκου Βαμβακάρη, της οικογένειας Δουράτσου, η επιτύμβια στήλη του προξένου της Γαλλίας στη Σύρα, Pierre Alis Augustin Guerin (1798 – 1857), καθώς και ο οικογενειακός τάφος του γνωστού τυπογράφου Αντ. Πρίντεζη, με ανάγλυφο φύλλο χαρτιού που παραπέμπει στο επάγγελμα του.

Μέσα λοιπόν και στην μέση σχεδόν του ιστορικού αυτού μαυσωλείο κτίστηκε ο ορθόδοξος ναός των Ταξιαρχών.
Επίσης ξεχωριστό και ιδιαίτερο σχετικά με την εκκλησία αυτή είναι ότι κτίστηκε την εποχή της Νεοκλασικής άνθισης της Ερμούπολης και για αυτό όλος ο ναός είναι επηρεασμένος από το νεοκλασικό ύφος ειδικότερα στο εσωτερικό του άλλα και στο εξωτερικό.
Χτίστηκε το 1898 με πρωτοβουλία του Αρχιμανδρίτη Ευσέβιου Ελευθερίου και από τις συνεισφορές των κατοίκων (κάτι που ήταν συχνό την εποχή εκείνη όπως και με το κτίσιμο του Ι.Ν. του Αγίου Δημητρίου) στο σημείο που μέχρι τότε ήταν το κοιμητήριο για τους καθολικούς κατοίκους της πόλης.
Έχει ένα εντυπωσιακό και ευχάριστο θα λέγαμε ροζ χρώμα που τον κάνει να ξεχωρίζει με ευχαρίστηση στον περαστικό και επισκέπτη ενώ η κόκκινη σιδερένια καγκελόπορτα στην είσοδο του σε προδιαθέτει ευχάριστα μπαίνοντας στον πλακόστρωτο προαύλιο χώρο προς τον ναό.
Ο ναός έχει σχήμα σταυρού με τρούλο. Χαρακτηριστικό του ναού είναι το εντυπωσιακό καμπαναριό που βρίσκεται στο προαύλιο του ναού κυριολεκτικά πάνω στον δρόμο όπως ανεβαίνει κανείς για την Άνω Σύρο και κτίστηκε το 1908 με δωρεά των αδελφών Κώνστα. Και ο εντυπωσιακός κατάλογος των δωρητών του σπουδαίου ναού δεν σταματά εδώ.
Στην μαρμάρινη επιγραφή στην είσοδο του ναού είναι χαραγμένος ο εντυπωσιακός κατάλογος των δωρητών του ναού που είναι από τους σπουδαιότερους ευεργέτες και επιφανείς πολίτες της Ερμούπολης και της Σύρου γενικότερα που βοήθησαν να ανεγερθεί ο ναός. Οι βιομήχανοι Παντολέων. Κ . Βαρδάκας, Ευάγγελος Σ. Μπαρμπέτας Γεώργιος Φουστάνος, οι εφοπλιστές Μιχαήλ Κουλουκουντής και Π.Χατζηλίας και αρκετοί άλλοι.
Το εσωτερικό της εκκλησίας αν και απλό έχει μεγάλο ενδιαφέρον διότι είναι σε νεοκλασικό ύφος. Το κοσμούν ένα νεοκλασικό μαρμάρινο τέμπλο το όποιο τοποθετήθηκε και αυτό το 1908 (μαζί με το καμπαναριό) και όμορφες βυζαντινές εικόνες του 19ου και των άρχων του 20ου αιώνα.
Το σημαντικό με τις εικόνες είναι ότι σχεδόν οι περισσότερες είναι φορητές. Δεν είναι τοιχογραφίες.


Πολύ σημαντική είναι η κύρια μεγάλη εικόνα των Tαξιαρχών η οποία κρύβει πίσω της μια πολύ ωραία ταπεινή ιστορία χριστιανικής πίστης και δωρεάς. Η εικόνα δόθηκε δώρο από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων σε ένα Συριανό κουρέα ονόματι Αναστάσιος Μπόταρης.
Η ιστορία έχει ως έξης. Ο αξιοσέβαστος και κάλος άνθρωπος κουρέας είχε κερδίσει στο λαχείο της εποχής ένα πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό. Αυτά τα χρήματα θέλησε προς τιμή της οικογένειας του αλλά και της καλής θέσης λόγω επαγγέλματος που απολάμβανε στο νησί τα δωρίσει σε ένα ταξίδι που θα έκανε στο πατριαρχείο.
Ο Πατριάρχης χάρηκε πολύ από την αγνή θεάρεστη προσφορά του καλού Συριανού κουρέα και έτσι ως αντάλλαγμα τον ρώτησε τι δώρο θα ήθελε. Ο Αναστάσιος Μπόταρης πιστεύοντας ότι οι Άγγελοι τον βοηθούσαν στη ζωή του, ζήτησε μια εικόνα των Ταξιαρχών. Έτσι ο Πατριάρχης του έκανε δώρο αυτήν την μεγάλης διαστάσεων εντυπωσιακή εικόνα.

Επιστρέφοντας στη Σύρο μετά το ταξίδι του ο Μπόταρης δεν σταμάτησε τις δωρεές του. Βοήθησε συνανθρώπους του αλλά και δώρισε την εικόνα στον νεόδμητο ναό των Ταξιαρχών.

Δίπλα στην εκκλησία βρίσκονται δύο πολύ παλιά γεφύρια κατασκευασμένα και αυτά περίπου στην ακμή της νεοκλασικής Ερμούπολης με επιγραφές που το μαρτυρούν και αξίζει να τα δείτε όσοι δεν τα έχετε προσέξει.
Είναι τα γεφύρια της Φλέβας και του Ξηροκάμπου.


Σε ένα παλαιότερο άρθρο μου για τα γεφύρια γράφω:
«Ένα από τα άγνωστα γεφύρια της Σύρου που πολλοί περνούν από πάνω άλλα ελάχιστοι συνειδητοποιούν ότι είναι ένα από τα πιο παλιά γεφύρια της Σύρου.»
Το γεφύρι της Φλέβας έχει «κλειδί» και είναι φτιαγμένο από πέτρα και μάρμαρο. Περιβάλλεται από φυτά και πέτρες ενώ η χρήση του είναι να ενώνει τον Ταξιάρχη με τη Φλέβα. Κτίστηκε με έξοδα του Βουλευτή Κυκλάδων Πέτρου Ράλλη και ενώνει την Ερμούπολη με την περιοχή Καμίνια.

Σχετικό παλαιότερο άρθρο εδώ.
Το γεφύρι του Ξηροκάμπου είναι χτισμένο στην δεξιά πλευρά του μεγάλου τρίτοξου γεφυριού της Λαλακιάς. Πάνω του υπάρχει επιγραφή που αναφέρει ότι το γεφύρι έγινε με δαπάνη του Ι. Καλαμάρη. Είναι κατασκευασμένο από πέτρα και από πάνω περνούσαν γαϊδούρια που μετέφεραν τα πράγματα των κατοίκων στην άλλη πλευρά της περιοχής. Η πολύ πυκνή βλάστηση που υπάρχει γύρω απ' αυτό το γεφύρι, αποδεικνύει ότι τουλάχιστον κάποτε περνούσε πολύ νερό.
Όλη η περιοχή φαίνεται παλιότερα πως είχε πολύ νερό. Από εκεί προέρχονται τα ονόματα «Φλέβα» Ποταμός κτλ. αλλά και η ύπαρξη κοίτης ποταμού με πλούσια βλάστηση σήμερα σε εκείνο το σημείο.


Είναι πολύ σημαντικό να πούμε ότι όλη αυτή η περιοχή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθ' ότι είναι γεμάτη με μοναδικής αρχιτεκτονικής παλιά προσφυγόσπιτα τα όποια δυστυχώς τα περισσότερα έχουν καταλήξει σε ερείπια. Υπάρχουν όμως και αρκετά που έχουν ανακατασκευαστεί.
Αυτή είναι η ιστορία του πανέμορφου και σπουδαίου ιστορικού ναού των Ταξιαρχών στην περιοχή Ξηρόκαμπος της Σύρου στον γρανίτινο δρόμο για την Άνω Σύρο.





Αξίζει κανείς να επισκεφθεί την εκκλησία των Ταξιαρχών στις 8 Νοεμβρίου για να συμμετέχει στη λειτουργία, τη λιτανεία και την περιφορά της εικόνας που γίνεται μέσα στην περιοχή της ενορίας του με συμμετοχή πιστών, μουσικής ενώ ψάλουν μικροί και μεγάλοι υμνομελωδοί.





Ποιοι όμως είναι και τι είναι οι Ταξιάρχες; Είναι Άγγελοι.
Ας δούμε λίγο την ιστορία. Τον μύθο και την Χριστιανική λατρευτική ιστορία τους.
Στην Αγία Γραφή συχνά γίνεται λόγος για τους αγγέλους. Κατά τον Πρόκλο Κωνσταντινουπόλεως, το όνομα Μιχαήλ ερμηνεύεται ως «Δύναμις Θεού» και Γαβριήλ σημαίνει «άνθρωπος Θεού».
Οι άγγελοι είναι δημιουργήματα του Θεού. Πιο συγκεκριμένα είναι οι επιτελείς του Θεού και ανώτεροι αυτών είναι οι είναι Αρχάγγελοι - Οι Ταξιάρχες του Θεού.

Σε σχέση με τους ανθρώπους είναι ανώτεροι στη γνώση, απαλλαγμένοι από τα πάθη, άϋλοι και ασώματοι, όχι όμως απολύτως γιατί παντογνώστης, απαθής, άϋλος, ασώματος, πανταχού παρών είναι μόνον ο Θεός. Είναι δεύτερα φώτα νοερά, τα οποία λαμβάνουν το φωτισμό τους από το πρώτο και άναρχο φως, το Θεού.
Στο χριστιανισμό είναι πνευματοϋλικές υπάρξεις λεπτόσωμες και επιτελούν το έργο της δόξας και του ύμνου του Θεού. Συχνά προς ωφελεία των ανθρώπων έρχονται σε επαφή με αυτούς. Στην παράδοση μας έχει σχηματιστεί η εικόνα της ύπαρξης των αγγέλων ως νεανίες με φτερά αλλά και ιεροπρέπεια, με τη μορφή ενός επουρανίου στρατεύματος.
Χωρίζονται και κατατάσσονται σε τάγματα με ξεχωριστά ονόματα. Τα εννέα αγγελικά τάγματα είναι: Άγγελοι, Αρχάγγελοι, Αρχές, Εξουσίες, Δυνάμεις, Θρόνοι, Κυριότητες, Χερουβείμ, Σεραφείμ. Γνωστότεροι από αυτούς είναι οι Αρχιστράτηγοι Αρχάγγελοι, Μιχαήλ και Γαβριήλ. Τους Αρχιστράτηγους Μιχαήλ και Γαβριήλ τους αποκαλούμε και Ταξιάρχες και την εορτή τους των Ταξιαρχών. Επικεφαλής των αγγελικών δυνάμεων είναι οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ.
Υπάρχουν πάρα πολλές διηγήσεις για την προστατευτική δράση των Αρχαγγέλων και ιδιαίτερα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ που διασώζονται σε διάφορες περιοχές. Κοντά στο Αίγιο υπάρχει η Μονή των Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Καύχημα της Μονής είναι τα «Άχραντα Πάθη» που έχουν θαυματουργικές ιδιότητες. Στη Μυτιλήνη στο χωριό Μανταμάδος υπάρχει το μοναστήρι του Αρχάγγελου Μιχαήλ. Εκεί φυλάσσεται μια ανάγλυφη εικόνα του Αρχάγγελου, η οποία έχει πλαστεί από λάσπη, που έγινε από χώμα και από το αίμα των μοναχών μαρτύρων, οι οποίοι σφαγιάστηκαν στην περιοχή κατά την τουρκοκρατία. Τον Αρχάγγελο έπλασε ο μοναδικός μοναχός που επέζησε από τη σφαγή. Είναι από τα μεγαλύτερα πανελλήνια προσκυνήματα που διαρκώς θαυματουργεί.
Στην είσοδο της μονής βρίσκεται και η ολόσωμη εικόνα του Αρχαγγέλου, η οποία ενώ είναι τοιχογραφία, θαυματουργικά είχε εξαφανιστεί κατά τις ημέρες της εθνικής κρίσης στην Κύπρο το 1963 και εμφανίστηκε ξανά με τη λήξη των γεγονότων.
Στη Λέσβο επίσης υπάρχει και ολόκληρο χωριό αφιερωμένο στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, το χωριό Ταξιάρχης, όπου και η φερώνυμη εκκλησία, στην οποία μπορεί να δει κανείς το αποτύπωμα στο μαρμάρινο δάπεδο της εκκλησίας, ανάμνηση του θαύματος που συνέβη εκεί παλιότερα, όταν ο Αρχάγγελος με τη θαυματουργική παρουσία του διέσωσε μια μοναχή την οποία καταδίωκαν οι Τούρκοι. Τον Ταξιάρχη ακόμη τιμούν με μεγάλη ευλάβεια στη Σύμη της Δωδεκανήσου, όπου και το μοναστήρι του Πανορμίτη, όπως έτσι τον ονομάζουν εκεί. Πολλά θαύματα αποδίδονται και εκεί στον Αρχάγγελο. Με τους Αρχαγγέλους και την προστασία τους συνδέεται ιδιαίτερα η Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους.
Την ημέρα που γιορτάζουν οι Ταξιάρχες γιορτάζει και η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία καθώς και τα ονόματα ΑΓΓΕΛΟΣ, ΓΑΒΡΙΕΛΑ, ΓΑΒΡΙΗΛ , ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ, ΜΕΤΑΞΙΑ, ΜΑΤΙΝΑ, ΜΙΧΑΕΛΑ, ΜΙΧΑΗΛ, ΡΑΦΑΗΛ, ΤΑΞΙΑΡΧΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΙΑ, ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ.
Χρονιά Πολλά σε όλους. Καλά να είμαστε και του χρόνου.
Παναγιώτης Κουλουμπής
Syros Stories
.jpg)