ΑΥΤΟΑΜΥΝΑ: Εαυτός+άμυνα: Άμυνα με μόνο τα μέσα που διαθέτει κανείς τη δεδομένη στιγμή.
Το δικαίωμα να υπερασπίζεται κανείς τη ζωή, τη φυσική του ακεραιότητα, τα αγαθά του κλπ, μπροστά σε απειλή ή κίνδυνο (λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη σελ. 129).
Σύμφωνα με το ανώτερο ετυμολογικό ορισμός της έννοιας, αυτοάμυνα είναι η υπεράσπιση της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας κάποιου, ενόψει δεδομένου κινδύνου ή απειλής. Οι όποιες ενέργειες γίνουν για την αποφυγή του κινδύνου ανήκουν στον τομέα της αυτοπροστασίας.
Η αυτοάμυνα είναι ένα πολύ σημαντικό και πολύπλευρο αντικείμενο και δεν πρέπει να συνδέεται αποκλειστικά με τεχνικές των πολεμικών τεχνών ή των μαχητικών σπορ, μιας και μέρος των τεχνικών αυτών αποτελούν κομμάτι των ενεργειών και μεθόδων που περικλείει ο όρος αυτοάμυνα.
Κατ΄αρχάς θα θέλαμε να διευκρινίσουμε δύο θεμελιώδης αρχές της αυτοάμυνας
1)Το 95% της αυτοάμυνας αφορά την πρόληψη, την αναγνώριση και την αποφυγή του κινδύνου και όχι την καθ’ εαυτού αντιπαράθεση με τον/τους επιτιθέμενους.
2)Η αυτοάμυνα είναι κάτι εντελώς ξένο με οποιοδήποτε άθλημα ή μαχητικό σπορ (δες το βιβλίο «Τα μυστικά της αυτοάμυνας στο δρόμο», Γιάννης Λαιμοδέτης).
Οι έννοιες της αυτοάμυνας, των πολεμικών τεχνών και των μαχητικών σπορ, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ταυτίζονται, γιατί αυτό οδηγεί σε τραγικά συμπεράσματα.
Η αυτοάμυνα διδάσκει ότι η πρόληψη είναι χίλιες φορές προτιμότερη από τη θεραπεία.
Αν υπάρχει ένα, έστω μικρό, περιθώριο αποφυγής ή διαφυγής από τον κίνδυνο είναι η πρώτη μας ενέργεια. Αποφεύγουμε να έρθουμε σε συμπλοκή σώμα με σώμα, παρά μόνο αν αυτή είναι αναπόφευκτη. Τότε και μόνο (όταν δεν έχουμε περιθώρια αποφυγής), εξάλλου έχουμε το δικαίωμα από το νόμο για χρήση βίας με σκοπό την προστασία της ζωής μας ή της σωματικής μας ακεραιότητας.
Όσον αφορά τη δεύτερη αρχή (η αυτοάμυνα δεν είναι άθλημα), θα πρέπει να κατανοήσουμε σε βάθος τη διαφορετικότητα των δύο εννοιών «αυτοάμυνα» και «άθλημα – μαχητικό σπορ». Το άθλημα έχει κανόνες, διαιτητή, προετοιμασία, fair play, στόχους, ρεκόρ, νικητές – ηττημένους κ.λ.π. Όλα τα ανωτέρω απουσιάζουν παντελώς από οποιαδήποτε κατάσταση πραγματικής αυτοάμυνας.
Ένεκα της σύγχυσης στους όρους «πολεμικές τέχνες», «μαχητικά σπορ» και «αυτοάμυνα», πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν την επαφή με το αντικείμενο, νομίζοντας ότι κάτι τέτοιο απαιτεί ιδιαίτερα σωματικά προσόντα (δύναμη, ευλυγισία κ.λ.π) ή ότι η κατάλληλη ηλικία να ξεκινήσει κανείς είναι η παιδική (αυτό που ισχύει σε όλα τα αθλήματα δηλαδή).
Αντιθέτως, αυτοάμυνα μπορεί να μάθει ο οποιοσδήποτε άνθρωπος, ανεξαρτήτως σωματικής διάπλασης και φυσικής κατάστασης και σε οποιαδήποτε ηλικία. Εξάλλου, η γνώση της αυτοάμυνας απευθύνεται κυρίως σε ενήλικες, οι οποίοι διδάσκονται και το κομμάτι Street fighting, σαν κομμάτι της σφαιρικής αυτοάμυνας.
Αντιθέτως, τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται τεχνικές διάγνωσης και αποφυγής των κινδύνων και όχι τεχνικές συμπλοκής με τον επιτιθέμενο, μιας και αυτό μπορεί να έχειολέθρια αποτελέσματα, σύμφωνα με την αρχή της εσφαλμένης αίσθησης της ασφάλειας (false sense security).