Σε κατάσταση πανικού βρίσκεται η Ουκρανία, μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, που συνομίλησε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν αυτήν την εβδομάδα και προανήγγειλε τη μεσολάβησή του για να υπάρξει εκεχειρία.
Όπως αναφέρει το CNN, η Ουκρανία πάντοτε αποκαλούσε «προσωρινά κατεχόμενα εδάφη» τις περιοχές που βρίσκονται υπό ρωσικό έλεγχο και επέμενε ότι θα τις ανακτήσει. Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι είναι «απίθανο» η Ουκρανία να πάρει πίσω μεγάλο μέρος των κατεχόμενων εδαφών της στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που προτίθεται να διεξαγάγει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το σχόλιο του Ντόναλντ Τραμπ έγινε μετά από 90λεπτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του. Λίγοι στην Ουκρανία θεωρούν ότι ο Τραμπ θα διαπραγματευτεί με καλή πίστη.
Αμφισβητούν ότι ο Πούτιν θέλει ειρήνη
Η Yuliya Kazdobina, εμπειρογνώμονας εξωτερικής πολιτικής στο ουκρανικό think tank «Prism» ανέφερε στο CNN ότι δεν πιστεύει ότι ο Ρώσος ηγέτης θέλει ειρήνη.
Η εμπειρογνώμονας αναφέρει ότι η Ρωσία έχει ρεκόρ παραβίασης συμφωνιών με την Ουκρανία, εδώ και δεκαετίες. «Το 1994, η Ουκρανία συμφώνησε να εγκαταλείψει τα πυρηνικά της όπλα με αντάλλαγμα εγγυήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία ότι θα σέβονταν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Το 2015, αφού προσάρτησε παράνομα την Κριμαία και πυροδότησε τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, η Μόσχα υπέγραψε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, μόνο και μόνο για να την παραβιάσει επανειλημμένα και στη συνέχεια να εξαπολύσει μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία επτά χρόνια αργότερα», είπε. Η Kazdobina δήλωσε στο CNN ότι η Ρωσία είναι διπρόσωπη: «Μπορεί να το παίζει καλή, αλλά όταν πρόκειται να κάνει πραγματικά παραχωρήσεις και να κάνει ειρήνη, ποτέ δεν το κάνει».
Τι λέει το Κίεβο
Μετά την ανακοίνωση της επικοινωνίας Τραμπ – Πούτιν, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τόνισε ότι η χώρα του δεν θα δεχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία που θα συνάψουν οι ΗΠΑ με τη Ρωσία, χωρίς να συμμετέχει το Κίεβο.
«Ως ανεξάρτητη χώρα, απλά δεν μπορούμε να δεχθούμε καμία συμφωνία χωρίς εμάς. Και το διατυπώνω αυτό πολύ ξεκάθαρα στους εταίρους μας. Δεν θα δεχθούμε καμία διμερή διαπραγμάτευση για την Ουκρανία χωρίς εμάς» είπε χαρακτηριστικά και παραδέχθηκε ότι το γεγονός ότι ο Ντόναλντ Τραμπ συνομίλησε πρώτα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν δεν ήταν «ευχάριστο».
Ανάλογες απόψεις έχουν και οι Ουκρανοί. Ο φοιτητής Ναζάρ Βολοσένκο δήλωσε ότι κάθε συνομιλία που θα μπορούσε να οδηγήσει στην απώλεια επιπλέον εδαφών θα ήταν καταστροφική για τη χώρα.
«Μπορεί να μείνουμε χωρίς τα προσωρινά κατεχόμενα σήμερα εδάφη, χωρίς τμήματα της περιοχής Χερσώνας, της περιοχής Ζαπορίζια και της πολύπαθης Κριμαίας», είπε. «Πρέπει να πάρουμε πίσω ό,τι μας ανήκει δικαιωματικά», ανέφερε.
Οι ρωσικές δυνάμεις κατέχουν σήμερα σχεδόν το 20% του εδάφους της Ουκρανίας, από το περίπου 7% που είχε υπό τον έλεγχό της πριν την εισβολή. Επίσης εκτιμάται ότι περίπου 6 εκατομμύρια άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 1 εκατομμύριο παιδιά, ζουν υπό ρωσική κατοχή, σε μια κατάσταση που τα Ηνωμένα Έθνη έχουν περιγράψει ως «ζοφερή για τα ανθρώπινα δικαιώματα», καθώς καταπνίγεται η αντιπολίτευση, ενώ γίνονται καταγγελίες για στοχοποίηση κοινοτήτων ή ατόμων που η Μόσχα θεωρεί ότι αποτελούν εμπόδιο στη διαδικασία εκρωσισμού.
Επικίνδυνο προηγούμενο
Ο οικονομικός σύμβουλος Oleksandr Sokhatskyi δήλωσε στο CNN ότι πιστεύει πως οποιαδήποτε συμφωνία θα είναι απαράδεκτη εάν τα σύνορα της Ουκρανίας αλλάξουν από αυτά που ήταν πριν από τον πόλεμο, συνεκτιμώντας και τον παράγοντα του ανθρωπίνου κόστους.
«Δεδομένου του πόσα θύματα είχε ήδη αυτός ο πόλεμος και για να τελειώσει με τους όρους κάποιου άλλου... τότε γιατί πέθαναν αυτοί (οι Ουκρανοί στρατιώτες) και γιατί υπερασπίστηκαν αυτά τα εδάφη;», είπε.
Επιφυλακτικοί για τα αποτελέσματα μιας διαπραγμάτευσης του Ντόναλντ Τραμπ είναι και οι στρατιωτικοί, που βρίσκονται στις γραμμές του μετώπου. Για επικίνδυνες συνέπειες προειδοποίησε ο διοικητής τάγματος της 66ης μηχανοκίνητης ταξιαρχίας.
«Θα δημιουργήσει ένα προηγούμενο και θα δείξει στη Ρωσία ότι μπορεί να επιτεθεί σε οποιαδήποτε χώρα, να καταλάβει το έδαφός της και να το κάνει δικό της ατιμώρητα στο μέλλον», είπε, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε σύντομα να στρέψει το ενδιαφέρον της σε άλλες μικρότερες χώρες που βρίσκονται κοντά της.
Ο Πούτιν έχει καταστήσει επανειλημμένα σαφείς τους στόχους του: Θέλει να αποκτήσει τον έλεγχο του συνόλου των ανατολικών περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ της Ουκρανίας. Αλλά πολλοί στην Ουκρανία ανησυχούν ότι, ακόμη και αν αρχικά συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, τελικά θα υποκινήσει περαιτέρω μάχες για να επιτύχει το τελικό του παιχνίδι.
«Κανείς και τίποτα δεν θα σταματήσει τον Πούτιν από το να μας επιτεθεί ξανά και να καταλάβει άλλη μια ή περισσότερες περιοχές. Αν η Ευρώπη και η Αμερική δεν μας βοηθήσουν, τότε η σύναψη ειρήνης τώρα πιθανότατα θα οδηγήσει σε πόλεμο σε λίγα χρόνια», δήλωσε ο Sablyn.
Πάντα η Ουκρανία αποκαλούσε τις περιοχές που βρίσκονται υπό ρωσικό έλεγχο «προσωρινά κατεχόμενα εδάφη», επιμένοντας ότι τελικά θα ανακτήσει τον έλεγχο πάνω τους. Αλλά η ελπίδα αυτή φαίνεται να σβήνει πια.
Οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ αυτή την εβδομάδα ο οποίος ξεκαθάρισε ότι ήταν «απίθανο» η Ουκρανία να πάρει πίσω μεγάλο μέρος της κατεχόμενης γης της κατά τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις που σκοπεύει να πραγματοποιήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, προκάλεσαν πανικό σε ολόκληρη τη χώρα. Το σχόλιό του ήρθε μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχε 90 λεπτά με τον Πούτιν την περασμένη Τετάρτη.
Η Yuliya Kazdobina, εμπειρογνώμονας εξωτερικής πολιτικής στο think tank krainian Prism, είπε ότι δεν πιστεύει ότι ο Ρώσος ηγέτης θέλει ειρήνη.
«Είχαμε ήδη τόσα χρόνια διαπραγματεύσεων με τη ρωσική πλευρά», είπε στο CNN. «Η Ρωσία έχει ιστορικό επιθέσεων και παραβίασης συμφωνιών με την Ουκρανία που χρονολογείται δεκαετίες πίσω. Το 1994, η Ουκρανία συμφώνησε να εγκαταλείψει τα πυρηνικά της όπλα με αντάλλαγμα τις εγγυήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία ότι θα σεβαστούν την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Το 2015, αφού προσάρτησε παράνομα την Κριμαία και πυροδότησε τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, η Μόσχα υπέγραψε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μόνο για να την παραβιάσει επανειλημμένα και στη συνέχεια να εξαπολύσει μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία επτά χρόνια αργότερα. Γνωρίζουμε ότι η Ρωσία μπορεί να παίξει καλά, αλλά όταν πρόκειται να κάνουν παραχωρήσεις και να κάνουν ειρήνη, δεν κάνουν ποτέ παραχωρήσεις», είπε η Kazdobina.
Θέα από το Κίεβο
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελέσνκι έδωσε την δική του απάντηση για την επικοινωνία Τραμπ-Πούτιν λέγοντας ότι η χώρα του δεν θα αποδεχτεί μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.
«Ως ανεξάρτητη χώρα δεν μπορούμε να δεχτούμε καμία συμφωνία χωρίς εμάς. Και το διατυπώνω πολύ ξεκάθαρα στους εταίρους μας. Δεν θα δεχτούμε καμία διμερή διαπραγμάτευση για την Ουκρανία χωρίς εμάς», είπε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι το γεγονός ότι ο Τραμπ μίλησε πρώτα με τον Πούτιν «δεν ήταν ευχάριστο».
Οι ρωσικές δυνάμεις καταλαμβάνουν επί του παρόντος σχεδόν το 20% του εδάφους της Ουκρανίας, από το περίπου 7% που έλεγχε πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Φόβοι για την επανάληψη της ιστορίας
Η Κριμαία βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο από τότε που η Μόσχα την προσάρτησε παράνομα το 2014. Έκτοτε, η Ρωσία έχει επιβάλει ένα βάναυσο και κατασταλτικό καθεστώς.
Ο Maksym Vishchyk, δικηγόρος στην Global Rights Compliance, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που συμβουλεύει τις ουκρανικές αρχές για τη διερεύνηση και τη δίωξη διεθνών εγκλημάτων, είπε ότι η Μόσχα έχει επαναλάβει το ίδιο μοτίβο σε άλλα κατεχόμενα εδάφη.
«Όταν η Ρωσία κατέλαβε τη χερσόνησο της Κριμαίας, ξεκίνησε μια εκστρατεία συστηματικής στόχευσης κοινοτήτων ή ατόμων που θεωρούσε ότι έγιναν εμπόδιο στην εκστρατεία ρωσικοποίησης… με καταστροφικές επιπτώσεις στον κοινωνικό ιστό γενικά, αλλά και σε κοινότητες, οικογένειες και άτομα», είπε στο CNN.
«Και η Κριμαία ήταν το βιβλίο τους. Οι πολιτικές και τα πρότυπα και οι τακτικές (της Ρωσίας) που εφαρμόστηκαν στην Κριμαία εφαρμόστηκαν στη συνέχεια και σε άλλα κατεχόμενα εδάφη. Έτσι, βλέπουμε ουσιαστικά τα ίδια μοτίβα σε όλα τα κατεχόμενα, τόσο από το 2014 όσο και από το 2022».
Επικίνδυνο προηγούμενο
Ο οικονομικός σύμβουλος Oleksandr Sokhatskyi είπε στο CNN ότι πιστεύει ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα ήταν απαράδεκτη εάν τα σύνορα της Ουκρανίας αλλάξουν από αυτά που ήταν πριν από τον πόλεμο, λόγω του ανθρώπινου κόστους των ετών περιττής μάχης.
Οι στρατιώτες που πολεμούσαν στην πρώτη γραμμή ήταν επίσης δύσπιστοι ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Τραμπ και Πούτιν θα μπορούσαν να αποφέρουν ένα αποτέλεσμα που θα ήταν ευχάριστο για πολλούς Ουκρανούς.
Ο Volodymyr Sablyn, διοικητής τάγματος στην 66η μηχανοποιημένη ταξιαρχία, ο οποίος πολεμά κοντά στο Lyman στα ανατολικά της χώρας, είπε ότι η κατάληψη μέρους της Ουκρανίας από τη Ρωσία θα μπορούσε να έχει επικίνδυνες συνέπειες.
«Θα δημιουργήσει προηγούμενο και θα δείξει στη Ρωσία ότι μπορούν να επιτεθούν σε οποιαδήποτε χώρα, να καταλάβουν το έδαφός της και να το κάνουν ατιμώρητο δικό τους στο μέλλον», είπε, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε σύντομα να στρέψει το ενδιαφέρον της σε άλλες μικρότερες χώρες που βρίσκονται κοντά της.
Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα ξεκαθαρίσει τους στόχους του: Θέλει να αποκτήσει τον έλεγχο του συνόλου των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ της ανατολικής Ουκρανίας. Αλλά πολλοί στην Ουκρανία ανησυχούν ότι ακόμα κι αν αρχικά συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, τελικά θα υποκινήσει περαιτέρω μάχες για να πετύχει το τελικό του παιχνίδι.
«Κανείς και τίποτα δεν θα εμποδίσει τον Πούτιν να μας επιτεθεί ξανά και να καταλάβει μια άλλη περιοχή ή πολλές άλλες. Εάν η Ευρώπη και η Αμερική δεν μας βοηθήσουν, τότε η ειρήνη τώρα πιθανότατα θα οδηγήσει σε πόλεμο σε λίγα χρόνια», είπε ο Sablyn.
Πηγή: skai.gr
Στο ουδέτερο έδαφος της Σαουδικής Αραβίας αναμένεται να γίνει η συνάντηση μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Το Bloomberg που μεταφέρει την πληροφορία αναφέρει ότι η συνάντηση θα γίνει πριν από τις 28 Φεβρουαρίου.
Το ειδησεογραφικό πρακτορείο αναφέρει ότι την επόμενη εβδομάδα θα συναντηθούν εκπρόσωποι των δύο πλευρών για να προετοιμάσουν το έδαφος.
Από την πλευρά του το Politico αναφέρει ότι ανώτατοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ θα ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες με Ρώσους και Ουκρανούς διαπραγματευτές στη Σαουδική Αραβία μέσα στις επόμενες ημέρες.
Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Μάικ Βαλτς, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, θα ταξιδέψουν στη Σαουδική Αραβία, τονίζει το δημοσίευμα. Πάντως ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, δεν θα είναι παρών στις συνομιλίες αυτές.
Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Μάικλ Μακόλ, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε ότι, από όσο γνωρίζει, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει προσκληθεί να συμμετάσχει στις συνομιλίες.
Η Ουκρανία έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι θέλει η ίδια μαζί με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη για να χαράξουν μια κοινή στρατηγική πριν από οποιαδήποτε συνάντηση Τραμπ-Πούτιν. Ο Τραμπ, μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη, τόνισε ότι η Ουκρανία θα έχει μια θέση στο τραπέζι κατά τη διάρκεια οποιωνδήποτε ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο Αμερικανός ομόλογός του Μάρκο Ρούμπιο είχαν το Σάββατο τηλεφωνική επικοινωνία και συμφώνησαν σε τακτικές επαφές για την προετοιμασία της συνάντησης μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και Ντόναλντ Τραμπ.
Η επικοινωνία έγινε κατόπιν πρωτοβουλίας της αμερικανικής πλευράς. Οι δύο πλευρές «εξέφρασαν την αμοιβαία προθυμία τους να βρίσκονται σε επαφή για φλέγοντα διεθνή ζητήματα, μεταξύ τους της διευθέτησης γύρω από την Ουκρανία και της κατάστασης γύρω από την Παλαιστίνη», υπογραμμίζει η ρωσική πλευρά.
Το τηλεφώνημα του Τραμπ με τον Πούτιν την Τετάρτη , στο οποίο μίλησαν για όλα και -προφανώς και κυρίως- για το Ουκρανικό, φαίνεται ότι επιτάχυνε τις εξελίξεις. Ακολούθησαν οι δηλώσεις του Ζελένσκι ότι θα μιλούσε μόνο με τον Πούτιν επί τη βάση κάποιου σχεδίου που θα είχε συμφωνήσει με τις ΗΠΑ και οι ανακοινώσεις ότι η Ευρώπη θα έχει άποψη αλλά όχι παρουσία στις συζητήσεις για το Ουκρανικό.
Σε αυτό το σκηνικό και μέσα σε κάτι περισσότερο από δύο εβδομάδες οι δύο ηγέτες θα τα πουν και από κοντά. Εκκρεμεί εξάλλου και η υπόσχεση που έδωσαν οι δύο ηγέτες για αμοιβαία ανταλλαγή επισκέψεων.
Σε υψηλούς τόνους ήταν η απάντηση του Γερμανού υπουργού Οικονομίας και υποψήφιου των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ στον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς και την ομιλία του που σόκαρε όσους την άκουσαν στο Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια.
«Αυτό που έκανε ο Τζ. Ντ. Βανς δεν ήταν δική του δουλειά. Αυτό πρέπει να ειπωθεί ξεκάθαρα. Δεν είναι δική σου δουλειά. Να κοιτάς τη δουλειά σου, υπάρχουν αρκετά να κάνεις στις ΗΠΑ», τόνισε ο Χάμπεκ σε συνέντευξή του στα δίκτυα RTL/n-tv.
Παράλληλα, κατηγόρησε τον Αμερικανό αντιπρόεδρο ότι «ταυτίστηκε ρητορικά και πολιτικά με τους απολυταρχικούς».
Σε δηλώσεις του προς το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa, ο υποψήφιος των Πρασίνων ανέφερε ότι με την ομιλία του ο Βανς «τελείωσε τις δυτικές αξίες» και επισήμανε ότι η κυβέρνηση Τραμπ αντιπροσωπεύει διαφορετικές αξίες και έχει διαφορετική πολιτική αντίληψη από αυτήν που οι ΗΠΑ προηγουμένως μοιράζονταν με την Ευρώπη.
Τώρα πρέπει η Ευρώπη να αντιδράσει με αυτοπεποίθηση, συνέχισε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ: «Δεν πρέπει τώρα να τρέμουμε. Ακριβώς το αντίθετο. Έχουμε κάθε λόγο να πούμε: Αυτός δεν είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, δεν είναι το Σύνταγμά μας, μην ανακατεύεσαι».
Τι είπε ο Τζ. Ντ. Βανς
Η ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ ήταν αναμφίβολα ένα ισχυρό σοκ για την Ευρώπη, η οποία εισήχθη για τα καλά στο κλίμα της νέας αμερικανικής ηγεσίας και στο «δόγμα Τραμπ».
Άλλωστε, όπως είπε και ο ίδιος ο Βανς σε σημείο της ομιλίας του, «υπάρχει ένας νέος σερίφης στην πόλη».
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ απευθύνθηκε στην Ευρώπη σε υψηλούς και άκρως επικριτικούς τόνους, εγκαλώντας τους ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου για θέματα όπως η ελευθερία του λόγου και το μεταναστευτικό, το οποίο οι ΗΠΑ έχουν τοποθετήσει αρκετά ψηλά στην ατζέντα τους.
Η ομιλία του Βανς άφησε εμβρόντητο το κοινό της αίθουσας στην οποία μίλησε -παρά το γεγονός ότι στο τέλος επικαλέστηκε μία ρήση του Πάπα Ιωάννη Παύλου του Β’- καλώντας τους ηγέτες «να μην φοβούνται» και να «αγκαλιάσουν αυτό που σας λέει ο λαός σας, ακόμη και όταν αυτό προκαλεί έκπληξη, ακόμη και όταν δεν συμφωνείτε».
Κλείσιμο
«Δεν πρέπει να φοβόμαστε τους ανθρώπους μας, ακόμη και όταν αυτοί εκφράζουν απόψεις που διαφωνούν με την ηγεσία τους» κατέληξε, δεχόμενος χλιαρά χειροκροτήματα.
«Αν τρέχετε με το φόβο των δικών σας ψηφοφόρων, δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να κάνει η Αμερική για εσάς, ούτε, για την ακρίβεια, υπάρχει κάτι που μπορείτε να κάνετε για τον αμερικανικό λαό που εξέλεξε εμένα και εξέλεξε τον πρόεδρο Τραμπ» πρόσθεσε ο Βανς.
Η Ευρώπη μόλις ανακάλυψε αυτό που κάποιοι γνώριζαν εδώ και λίγο καιρό: ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ρωτά πριν προβεί σε ενέργειες.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ αγνόησε τη δυτική συναίνεση καλώντας τον Βλαντιμίρ Πούτιν να ξεκινήσει ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία, προσφέροντας, μάλιστα, μία λίστα με παραχωρήσεις στον Ρώσο ηγέτη, πριν καν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις.
Και φαίνεται ότι δεν μπήκε στον κόπο να συμβουλευτεί τους συμμάχους της Αμερικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή το Ηνωμένο Βασίλειο για όσα σκόπευε να κάνει.
Είναι μια κατάσταση που αποκαλύπτει τον οδυνηρό βαθμό στον οποίο η Ευρώπη —και ειδικότερα η ΕΕ— είναι πλέον μόνη της, και θεωρείται στην Ουάσιγκτον, στην καλύτερη περίπτωση, ως άσχετη. Η διατλαντική συμμαχία, η οποία ήταν το θεμέλιο της ευρωπαϊκής ασφάλειας από το 1945, έχει κοπεί πολύ βαθιά, φτάνοντας μέχρι το κόκκαλο.
Λίγες ώρες πριν την 90λεπτη τηλεφωνική επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν την Τετάρτη, ο ηγέτης της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, δήλωσε ότι περίμενε με βεβαιότητα ΠΩς ο Τραμπ θα σταθεί στο πλευρό του Κιέβου.
Σε συνέντευξή του στο POLITICO, ο Σολτς είπε ότι οι συζητήσεις του με τον Τραμπ τον οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι «μπορούμε να ελπίζουμε και να υποθέσουμε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία». Στο τέλος της ημέρας, αυτή η εκτίμηση αποδείχθηκε απελπιστικά αφελής.
Ο αντιπρόεδρος του Τραμπ, JD Vance, είχε την πρώτη του συνάντηση με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Παρίσι την Τρίτη. Ωστόσο, η επικεφαλής της Κομισιόν δεν έχει καταφέρει ακόμα να εντοπίσει τον ίδιο τον Τραμπ για μια συζήτηση από τότε που επανήλθε στον Λευκό Οίκο σχεδόν πριν από έναν μήνα.
Ακόμη και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο οποίος έχει κάνει περισσότερα από πολλούς άλλους, για να αναζητήσει την εύνοια στον νέο Λευκό Οίκο, δεν ήξερε τι επρόκειτο να συμβεί πριν από τη συνομιλία Τραμπ-Πούτιν.
Την Τρίτη, ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος είχε ενημερώσει το Ηνωμένο Βασίλειο ότι επρόκειτο να γίνει μεγάλη παρέμβαση, αλλά δεν αποκάλυψε για τι πρόκειται, σύμφωνα με δύο πηγές που γνωρίζουν.
«Ο πόλεμος συμβαίνει εδώ στην Ευρώπη, επομένως οι όροι της κατάπαυσης του πυρός θα μας επηρεάσουν άμεσα», δήλωσε ο Τσέχος υπουργός Εξωτερικών Γιαν Λίπαβσκι στο POLITICO. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι ένας απλός θεατής», πρόσθεσε.
Οι όποιες εξελίξεις στου Ουκρανικό έχουν σημασία για τα ευρωπαϊκά έθνη, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο στέλνει μετρητά και όπλα για την άμυνα της Ουκρανίας τα τελευταία τρία χρόνια, ενώ απορροφά το υψηλότερο κόστος ενέργειας και έχει δεχθεί εκατομμύρια πρόσφυγες.
Και έχει σημασία, λένε οι αναλυτές, γιατί η Ευρώπη πρέπει τώρα να συνηθίσει σε έναν νέο κόσμο χωρίς ελπίδα προστασίας των ΗΠΑ από το κακόβουλο συμφέρον του Πούτιν. «Καθώς η αμερικανική κουβέρτα ασφαλείας αποσύρεται, το ερώτημα για άλλη μια φορά δεν είναι αν η Ρωσία θα προχωρήσει περαιτέρω, αλλά πού και πότε», δήλωσε ο Keir Giles, από το think tank Chatham House στο Λονδίνο.
Σύμφωνα με έναν ανώτερο Ευρωπαίο αξιωματούχο που γνωρίζει τις συζητήσεις, ο Χέγκσεθ το έθεσε πιο ξεκάθαρα πίσω από κλειστές πόρτες: «Ξέρουμε ποιοι είναι οι καλοί, ξέρουμε ποιοι είναι οι κακοί», είπε.
Όσον αφορά τους ηγέτες της Ευρώπης, ωστόσο, δεν φαίνεται να ξέρουν πολλά, ούτε καν να ενδιαφέρονται.
Πηγή: skai.gr
Η επίθεση του Τζέι Ντι Βανς στην Ευρώπη επισκίασε τις διαβουλεύσεις για την Ουκρανία κατά τη Διάσκεψη του Μονάχου σχολιάζει το Reuters.
Η προοπτική των ειρηνευτικών συνομιλιών, έστω και με αμερικανικό «τρόπαιο» τις ουκρανικές σπάνιες γαίες, αναμενόταν να κυριαρχήσει στην ετήσια Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου μετά από την αιφνίδια επικοινωνία του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν, αυτήν την εβδομάδα, αλλά ο Βανς δεν ανέφερε σχεδόν καθόλου τη Ρωσία ή την Ουκρανία στην ομιλία του στη διάσκεψη.
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ τέθηκε αντιμέτωπος με τους Ευρωπαίους ηγέτες κατηγορώντας τους ότι «λογοκρίνουν την ελευθερία του λόγου», και ότι απέτυχαν να ελέγξουν τη μετανάστευση, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του υπουργού Άμυνας της Γερμανίας και επισκιάζοντας τις διαβουλεύσεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος επέκρινε το κατεστημένο της ΕΕ για «αλαζονικές δηλώσεις» σχετικά με τη δημοκρατία και την κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μίλησε για «λογοκρισία». Προειδοποίησε δε την Ευρώπη για «απειλές εκ των έσω», και υπαναχώρηση από τις αξίες της. Ο Βανς ουσιαστικά ανέφερε ότι θεωρεί «αντιδημοκρατική» την Ευρώπη.
Δήλωσε μάλιστα, ότι η απειλή για την Ευρώπη που τον ανησυχεί περισσότερο δεν ήταν η Ρωσία ή η Κίνα, αλλά, «ο εσωτερικός εχθρός της Ευρώπης», αυτό που χαρακτήρισε μια υπαναχώρηση από τις θεμελιώδεις αξίες της προστασίας της ελευθερίας του λόγου - καθώς και η μετανάστευση, η οποία, όπως είπε, είναι «εκτός ελέγχου» στην Ευρώπη.
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους απάντησε άμεσα στην ομιλία του Βανς στη διάσκεψη, χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις του «απαράδεκτες». Υπογράμμισε ότι ο Βανς έθεσε υπό αμφισβήτηση τη δημοκρατία όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα.
Η σύγκρουση υπογράμμισε τις αποκλίνουσες κοσμοθεωρίες της νέας κυβέρνησης Τραμπ και των Ευρωπαίων ηγετών, καθιστώντας δύσκολο για τους μακροχρόνιους συμμάχους, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη να βρουν κοινό έδαφος σε ζητήματα όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες και πολιτικοί που παρευρίσκονταν στο συνέδριο παρακολουθούσαν άναυδοι την επίθεση του Βανς. Ακούστηκαν ελάχιστα χειροκροτήματα καθώς πραγματοποιούσε την ομιλία του.
Η επικοινωνία Τραμπ με τον Πούτιν ανησύχησε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίες προσπάθησαν να απομονώσουν τον Ρώσο πρόεδρο μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία το 2022 και φοβούνται ότι θα μπορούσαν να αποκοπούν από τις ειρηνευτικές συνομιλίες που θα είχαν επιπτώσεις για τη δική τους ασφάλεια.
Ο Βανς, ο οποίος συνάντησε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Μόναχο την Παρασκευή, είπε στη Wall Street Journal σε συνέντευξή του πριν από τη διάσκεψη ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει πολλά εργαλεία - οικονομικά και στρατιωτικά - για να ασκήσει πιέσεις στον Πούτιν για σύναψη ειρήνης.
Ο εκπρόσωπος του Βανς, Γουίλιαμ Μάρτιν, διαφώνησε αργότερα με την ερμηνεία της εφημερίδας ότι ο αντιπρόεδρος απειλούσε τη Ρωσία.
«Ψεύτικη ειρήνη»
Από πλευράς του, ο Ζελένσκι διεμήνυσε στη διάσκεψη του Μονάχου ότι θα συνομιλήσει με τον Πούτιν μόνο όταν η Ουκρανία είχε συμφωνήσει σε ένα κοινό σχέδιο με τον Τραμπ και τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Ο Βανς και ο Ζελένσκι αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες για το τι συζήτησαν στο Μόναχο, αλλά ο Ουκρανός πρόεδρος επανέλαβε ότι η χώρα του χρειάζεται «πραγματικές εγγυήσεις ασφάλειας». Πηγές του Κιέβου ανέφεραν επίσης ότι «απομένουν λεπτομέρειες για τη συμφωνία για τις ουκρανικές σπάνιες γαίες».
Από πλευράς της, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ προειδοποίησε ότι δεν μπορεί να υπάρξει προσπάθεια επιβολής ειρηνευτικής συμφωνίας στην Ουκρανία.
«Μια ψεύτικη ειρήνη - πάνω από τα κεφάλια Ουκρανών και Ευρωπαίων - δεν θα είχε κανένα νόημα», είπε. «Μια ψεύτικη ειρήνη δεν θα έφερνε διαρκή ασφάλεια, ούτε για τους ανθρώπους στην Ουκρανία ούτε για εμάς στην Ευρώπη ή τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Η Ρωσία κατέχει σήμερα περίπου το 20% του εδάφους της Ουκρανίας σχεδόν τρία χρόνια μετά την έναρξη μιας πλήρους κλίμακας εισβολής, υποστηρίζοντας ότι η επιδίωξη του Κιέβου για ένταξη στο ΝΑΤΟ αποτελεί υπαρξιακή απειλή. Η Ουκρανία και η Δύση αποκαλούν τη δράση της Ρωσίας ιμπεριαλιστική αρπαγή γης.
Ο Βανς επανέλαβε επίσης την απαίτηση του Τραμπ να κάνει η Ευρώπη περισσότερα για να προστατεύσει τη δική της άμυνα, ώστε η Ουάσιγκτον να επικεντρωθεί σε άλλες περιοχές, ιδιαίτερα στον Ινδο-Ειρηνικό.
«Στο μέλλον, πιστεύουμε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στη δική της ασφάλεια», είπε σε συνάντηση με τον Γερμανό πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε παρατήρησε ότι ο Βανς είχε «απόλυτο δίκιο» σχετικά με την ανάγκη να «ενταθούν οι προσπάθειες» στην Ευρώπη ώστε να κάνει περισσότερα για τη δική της άμυνα. «Πρέπει να δαπανήσουμε πολύ περισσότερα», παραδέχθηκε ο Ρούτε.
Στη διάσκεψη, αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες επανέλαβαν τα σχόλιά του, λέγοντας ότι η Ευρώπη θα αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες, αλλά πρέπει επίσης να συζητήσει με την Ουάσιγκτον για τη σταδιακή κατάργηση της υποστήριξής της στη Γηραιά Ήπειρο.
Πηγή: skai.gr
Την ικανοποίησή του για την πρόταση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να ενεργοποιηθεί η ρήτρα διαφυγής, προκειμένου να εξαιρεθούν οι αμυντικές δαπάνες από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, εξέφρασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά αυτή τη θέση εδώ και καιρό, καθώς αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας των κρατών - μελών και, κατ’ επέκταση, για τη συλλογική ασφάλεια της Ευρώπης.
Νωρίτερα, η Πρόεδρος της Επιτροπής, κατά την ομιλία της στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου τόνισε ότι η «Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για την ασφάλεια» και για να το πετύχει αυτό χρειάζεται να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες - που επί του παρόντος στην ΕΕ είναι λίγο κάτω από το 2% του ΑΕΠ - πάνω από το 3% του ΑΕΠ και αυτό σημαίνει εκατοντάδες δισεκατομμύρια περισσότερες επενδύσεις κάθε χρόνο.
Για το λόγο αυτό, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι θα προτείνει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας για τις αμυντικές επενδύσεις. «Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες» είπε, σημειώνοντας ότι αυτό θα γίνει «ελεγχόμενα και υπό όρους».
Επιπλέον, είπε ότι η Επιτροπή θα προτείνει ένα ευρύτερο πακέτο εξατομικευμένων εργαλείων για την αντιμετώπιση της ειδικής κατάστασης κάθε κράτους μέλους. Τόνισε, ακόμη, ότι «για ένα τεράστιο πακέτο Άμυνας χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στον καθορισμό των επενδυτικών μας προτεραιοτήτων» και αυτό θα επιτρέψει επενδύσεις σε αμυντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που είναι απαραίτητα.
Η Ευρώπη πρέπει να «ενισχύσει» την άμυνά της και οι ΗΠΑ πρέπει να επικεντρωθούν σε άλλες περιοχές του κόσμου, ξεκαθάρισε στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, λέγοντας χαρακτηριστικά πως με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, «στην Ουάσινγκτον, υπάρχει νέος σερίφης στην πόλη».
«Πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό, ως μέρος μιας κοινής συμμαχίας, οι Ευρωπαίοι να ενισχύσουν την άμυνά τους, ενώ η Αμερική εστιάζει σε περιοχές του κόσμου που βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο», δήλωσε ο Βανς.
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επέκρινε το κατεστημένο της ΕΕ για «αλαζονικές δηλώσεις» σχετικά με τη δημοκρατία και την κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μίλησε για «λογοκρισία». Προειδοποίησε δε την Ευρώπη για «απειλές εκ των έσω», και υπαναχώρηση από τις αξίες της. Ο Βανς ουσιαστικά ανέφερε ότι θεωρεί «αντιδημοκρατική» την Ευρώπη.
«Εάν η αμερικανική δημοκρατία μπορεί να επιβιώσει 10 χρόνια κριτικής από την ακτιβίστρια για το κλίμα Γκρέτα Τούνμπεργκ, τότε η Ευρώπη μπορεί να επιβιώσει λίγους μήνες κριτικής από τον Ίλον Μασκ» σημείωσε σκωπτικά.
Σύμφωνα με αναφορές οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και αξιωματούχοι που βρίσκονταν στην αίθουσα άκουγαν τον Αμερικανό αντιπρόεδρο σαστισμένοι, καθώς τους παρομοίαζε με τους κομμουνιστές ηγέτες του Ψυχρού Πολέμου.
Θα εργαστούμε για να επιταχύνουμε τις διαδικασίες ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ ανακοίνωσε από πλευράς της η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Θα ακολουθήσει συνάντηση του Βανς με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στη σκιά του τηλεφωνήματος Τραμπ - Πούτιν την Τετάρτη.
Μπόρις Πιστόριους: Τα σχόλια του Τζέι Ντι Βανς δεν είναι αποδεκτά
Αντιδράσεις φαίνεται ότι προκαλεί η παρέμβαση του Τζέι Ντι Βανς στη Διάσκεψη του Μονάχου. Ήδη, ο Γερμανός υπουργός Άμυνας τόνισε ότι τα σχόλιά του δεν είναι αποδεκτά.
«Αν κατάλαβα καλά, συγκρίνει τμήματα της Ευρώπης με αυταρχικά καθεστώτα. Αυτό δεν είναι αποδεκτό», τόνισε ο Γερμανός υπουργός.
Ο Βανς είπε νωρίτερα ότι «όταν κοιτάζει την Ευρώπη σήμερα, μερικές φορές δεν είναι τόσο ξεκάθαρο τι συνέβη σε κάποιους από τους νικητές του Ψυχρού Πολέμου».
Ζελένσκι: Θα συναντηθώ με τον Πούτιν μόνον όταν η Ουκρανία συμφωνήσει με ΕΕ και ΗΠΑ σε ειρηνευτικό σχέδιο
Τη δική του προϋπόθεση για να υπάρξει συνάντηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν έθεσε ο Ζελένσκι.
Ο Ουκρανός πρόεδρος υποστήριξε ότι θα συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για ειρηνευτικές συνομιλίες μόνο όταν συμφωνηθεί ένα κοινό σχέδιο με τις ΗΠΑ και τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Η Κομισιόν προτείνει ενεργοποίηση ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες
Την πρόταση της Κομισιόν για ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας για τις αμυντικές δαπάνες ανακοίνωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα» τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν, διευκρινίζοντας ότι οι αμυντικές δαπάνες που επί του παρόντος είναι λίγο κάτω από το 2% του ΑΕΠ στην ΕΕ, θα πρέπει να αυξηθούν σε πάνω από το 3%. Πάντως, ξεκαθάρισε ότι η υπέρβαση θα γίνει «ελεγχόμενα και υπό όρους»
Η πρόταση της προέδρου της Κομισιόν είναι σύμφωνη με το ελληνικό αίτημα, καθώς η Αθήνα ζητά την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Σύμφωνα με την φον ντερ Λάιεν, η αύξηση των αμυντικών δαπανών σημαίνει εκατοντάδες δισεκατομμύρια περισσότερες επενδύσεις κάθε χρόνο.
«Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες», είπε, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή θα προτείνει ένα ευρύτερο πακέτο εξατομικευμένων εργαλείων για την αντιμετώπιση της ειδικής κατάστασης κάθε κράτους μέλους. Τόνισε, ακόμη, ότι «για ένα τεράστιο πακέτο Άμυνας χρειαζόμαστε μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στον καθορισμό των επενδυτικών μας προτεραιοτήτων» και αυτό θα επιτρέψει επενδύσεις σε αμυντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που είναι απαραίτητα.
Για την Ουκρανία
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι «μια αποτυχημένη Ουκρανία θα αποδυνάμωνε την Ευρώπη, αλλά θα αποδυνάμωνε και τις Ηνωμένες Πολιτείες».
«Τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ θέλουν να σταματήσει η αιματοχυσία στην Ουκρανία» ανέφερε και υπογράμμισε ότι και οι δύο «θέλουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, μια ειρήνη που οδηγεί σε μια κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία, στην οποία θα πρέπει να δοθούν σταθερές εγγυήσεις ασφαλείας».
Κατά την ομιλία της, η Πρόεδρος της Επιτροπής, υπογράμμισε τα «ιστορικά ποσά» με τα οποία οι Ευρωπαίοι έχουν στηρίξει την Ουκρανία. «Οικονομικά και στρατιωτικά η συνολική στήριξη ανέρχεται σε 134 δισ. ευρώ. Αυτό είναι περισσότερο από ό,τι έχει συνεισφέρει οποιοσδήποτε άλλος», τόνισε και σημείωσε ότι το ποσό αυτό περιλαμβάνει 52 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια - ίση με αυτή των ΗΠΑ. Παράλληλα, υπενθύμισε τις «σκληρές κυρώσεις» που έχει θέση η Δύση κατά της οικονομίας της Ρωσίας, καθώς και τη σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο.